زمینه و هدف: دیابت یکی از مهمترین مشکلات بهداشتی جهان و بیماری مزمنی است که مراقبت های مداوم را می طلبد و به همین جهت لازم است تا بیماران فوق تحت آموزش های خود مراقبتی و تغذیه ای قرار گیرند. این مطالعه به منظور بررسی تاثیر آموزش تغذیه بر میزان قند خون و درشت مغذی های دریافتی بیماران دیابتی وابسته به انسولین انجام گرفت.

  روش کار: 24 بیمار دیابتی زیر 20 سال از مراجعین به مرکز آموزش درمانی علی اصغر اردبیل در سال 1379 که حاضر به شرکت در کلاس های آموزشی شدند به عنوان نمونه انتخاب و پس از جلب رضایت بیماران یاد آمد خوراک و قندخون آن ها قبل و بعد آموزش کنترل و با استفاده از آزمون تی - زوج ونرم افزار Food Processor و SPSS تجزیه ، تحلیل و مقایسه شدند.

  یافته ها: بررسی نشان داد که قند خون قبل و بعد از آموزش تغییر کرد ولی نتایج آماری معنی‌داری وجود نداشت. می ـ زان درشت مغذی های دریافتی (کربوهیدرات- چربی- پروتئین) قبل و بعد از آموزش رابطه معنی دار آماری داشت و پ ـ س از آموزش نتایج با مقادی ـ ر توصیه ای WHO هم خوان ـ ی داشت. می ـ زان HbA₁C اکث ـ ر بیم ـ اران در سط ـ ح 12 - 9 درصد بود، که نشانگر کنترل بیماری در سطح متوسط می باشد و میزان هیپوگلیسمی در مدت مطالعه از 2/4% به 3% کاهش یافت.

  نتیجه گیری: هر چند تغییرات چشم گیری در میزان قند خون مشاهده نشد، ولی میزان HbA₁C و درشت مغذی های دریافتی نشانگر تاثیر مثبت آموزش های تغذیه ای در این بیماران بود.

  زمینه و هدف: اجرای موفق برنامه ‏های مراقبت از بیماران دیابتی می‏تواند عوارض حاد و مزمن ناشی از بیماری را کاهش دهد. این مطالعه به منظور ارزیابی وضعیت مراقبت بر اساس سیستم امتیازدهی، در بیماران دیابتی نوع 2 کلینیک دیابت اردبیل طراحی و اجرا شد.

  روش کار: مطالعه به صورت مقطعی، با انتخاب 300 نفر از بیماران دیابتی نوع دو 70-20 ساله به روش آسان در سال 1393 اجرا شد. اطلاعات بیماران با استفاده از پرسشنامه، توسط پرسشگر جمع ‏آوری گردید. بر اساس امتیاز جدول نمره‏ دهی مراقبت، هر بیمار در یکی از طبقات ≤ 10، 20-15 و >20 قرار گرفت . آنالیز آماری با روش‌های آمار توصیفی و با استفاده از آزمون‌های ANOVA ، کروسکال - والیس، کای دو و آزمون دقیق فیشر انجام شد.

  یافته ها: اکثریت بیماران را زنان تشکیل می‌داد (3/72%) و میانگین و انحراف معیار سن بیماران 13/9 ± 13/54 سال بود. میانگین و انحراف معیار BMI ، 77/4 ± 58/29؛ HbA1c ، 13/2 ± 93/8؛ FBS ، 23/84 ± 81/191 و طول مدت ابتلای به بیماری 89/5 ± 74/7 بود . میانگین و انحراف معیار مقادیر کلسترول، LDL ، HDL و تری گلیسیرید به ترتیب برابر 18/47 ± 75/189، 13/38 ± 09/105، 16/13 ± 45/49 و 58/96 ± 77/195 بودند. میانگین و انحراف معیار امتیاز کیفیت مراقبت در مشارکت کنندگان 67/9 ± 03 /23 بود . این امتیاز در 7/29% بیماران ≤ 10، 51% در محدوده 20-15 و در 3/19% نیز >20 بود. مقادیر متغیرهای HbA1c ، FBS ، فشارخون دیاستولیک، کلسترول و LDL در سه گروه مراقبتی اختلاف معنی ‌داری نشان دادند ( 05/0> p ).

  نتیجه گیری: در مطالعه حاضر وضعیت مراقبت بیماران دیابتی نوع دو فاصله زیادی با استانداردهای توصیه شده دارد؛ لذا جهت رفع موانع و مشکلات موجود، اجرای برنامه‏ های مداخله‏ ای موثر توصیه می‏شود. همچنین استفاده از سیستم امتیازدهی در ارزیابی وضعیت مراقبت می‏تواند به عنوان روشی سریع، آسان و قابل اعتماد جهت بررسی کیفیت مراقبت بیماران دیابتی مورد استفاده قرار گیرد.