زمینه و هدف: یکی از اهداف طرح تحول سلامت در ایران کاهش میزان سزارین میباشد. دستیابی به این هدف نیازمند تحقیق و استفاده از نتایج ان در جهت بهبود پیامدهای مادری و نوزادی می باشد. هدف از مطالعه حاضر مقایسه پیامدهای مادری و نوزادی زایمان به روش طبیعی و سزارین در مادران کم خطر بستری در بیمارستان آرش تهران میباشد.
روش کار: در این مطالعه هم گروهی آینده نگر، ۱۹۰۰ خانم باردار کم خطر با سن حاملگی ۴۰-۳۷ هفته که به اورژانس برای زایمان مراجعه کرده و بستری شده بودند، وارد مطالعه شدند. مادران بر اساس نوع زایمان در دو گروه زایمان طبیعی و سزارین بررسی شدند. پرسشنامه اطلاعاتی نظیر عفونت زخم، خونریزی غیرطبیعی زایمانی، افت هموگلوبین و نیاز به تزریق خون در مادر، صدمات زایمانی به سیستم ادراری- تناسلی، تب تا ۱۰ روز پس از زایمان و عفونت زخم در مادران، مشکلات تنفسی نوزاد، نیاز به بستری در بخش مراقبتهای ویژه نوزادی، صدمات زایمانی نوزاد و زردی نوزادان تکمیل شد.
یافته ها: از تعداد ۱۹۰۰ زایمان ۱۱۸۰ (۶۲/۱%) به صورت سزارین و ۷۲۰ (۳۷/۹%) زایمان طبیعی انجام شد. علل انجام زایمان سزارین شامل ۸۰۳ (۶۸%) سزارین تکراری، ۲۱۴ (۱۸/۱%) عدم پیشرفت و ۱۵۳ (۱۳/۹%) دیسترس جنین بود. در مقایسه پیامدهای مادری، عفونت زخم (۰/۰۱۲=p) و خونریزی زایمانی (۰/۰۴۲p=) و افت هموگلوبین (۰/۰۰۱>p) به طور معنیداری در زایمان سزارین بیشتر از زایمان طبیعی بود، ولی صدمات زایمانی مادران در زایمان طبیعی بیشتر از سزارین بود (۰/۰۰۱>p) و تب در طی ۱۰ روز اول پس از زایمان و نیاز به ترزریق خون در دو گروه اختلاف معنیداری نداشت. در مقایسه پیامدهای نوزادی، مشکلات تنفسی شامل تاکیپنه گذرای نوزادی (۰/۰۰۳=p) و سندرم زجر تنفسی (۰/۰۰۲=p) و نیاز به بستری در بخش مراقبتهای ویژه نوزادی (۰/۰۰۱>p) در زایمان سزارین به طور معنیداری بیشتر از زایمان طبیعی بود. صدمات زایمانی نوزادان و فراوانی زردی نوزادی تفاوت معنیدار آماری در دو گروه نداشت.
نتیجه گیری: نظر به بالا بودن آمار سزارین در کشور ما و با توجه به بیشتر بودن عوارض مادری و جنینی در سزارین نسبت به زایمان طبیعی نیاز به اتخاذ تصمیمات مقتضی جهت کاهش میزان سزارینهای غیرضروری و افزایش نرخ زایمان به روش ایمن با حداقل صدمات مادری و جنینی احساس می شود.