---

  زمینه و هدف : اکثر مسمومیت های‌ حاد ، خفیف و بدون عارضه بوده ولی ندرتاً عوارض خطیر داشته و حتی منجر به مرگ می‌شوند. حدود70 % مسمومیت‌ها در کودکان رخ می‌دهد، بیش از90 % موارد تصادفی و به راحتی قابل پیشگیری می‌باشند. عوامل شایع مسمومیت حاد کودکان در هر منطقه به خاطر تفاوت‌های فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی متغیر است. افزایش تولید و توزیع فرآورده‌های دارویی و شیمیایی جدید شیوع عوامل مسمومیت را تغییر می‌ده ن د. این مطالعه با هدف بررسی مسمومیت‌های شایع ، ویژگی‌های کودکان مسموم در این منطقه جغرافیایی انجام شد.

  روش کار: این مطالعه به صورت گذشته نگر انجام شد. از فروردین ماه 1378 لغایت اسفند 1381 تعداد 306 پرونده با عنوان مسمومیت حاد کودکان بستری شده در مرکز پزشکی کودکان تبریز تحت بررسی قرار گرفت. اطلاعات مربوط به سن، جنس، نوع (تصادفی- عمدی)، عوامل، نحوه مسمومیت، محل سکونت، مدت بستری، علایم بالینی، زمان مراجعه و مرگ و میر مورد ارزیابی قرار گرفتند.

  یافته ها: از 306 بیمار مسموم مورد بررسی 3/53 % مذکر و 7/46 % مؤنث بودند. بیشترین موارد مسمومیت (31 % ) در گروه سنی 2-1 سال و کمترین آن (3/1 % ) در گروه سنی زیر 6 ماه قرار داشت. حدود 95 % موارد اتفاقی و 5 % عمدی و اکثراً به قص ـ د خودک ـ شی در کودکان بالای 10 سال اتفاق افتاده بود. محل سکونت 63 % آنان شهر تبریز ، 5/29 % روستایی و 5/7 % سایر شهرهای استان بود. از نظر عوامل مسمومیت داروها (5/45 % ) درصدر قرار داشته و در مراتب بعدی به ترتیب شیوع هیدروکربن‌ها (26 % )، ارگانوفسفره (7 % )، ترکیبات آتروپین ی و تاتوره (6 % )، مرگ موش (6/3 % )، اوپیات‌ها
(9/2 % )، منواکسید کربن (2/2 % )، و بالاخره الکل، قارچ‌ها، گزش حشرات و حیوانات ، مواد اسیدی و بازی با شیوع کم‌تر (جمعاً 8/6 % ) قرار داشتند. متوسط زمان بستری در بیمارستان دو روز بوده است و سه مورد از 306 بیمار فوت نمودند.

  نتیجه گیری: مسمومیت دارویی شایع‌ترین نوع مسومیت بود و در درجه دوم هیدروکربن‌ها قرار داشتند. به نظر می رسد به منظور پیشگیری از وقوع مسمومیت ، رسانه‌های گروه ی به ویژه تلویزیون می‌توانند نقش محوری در افزایش سطح آگاهی خانواده‌ها داشته باشند.

---

  زمینه و هدف : خودکشی یک مشکل بزرگ در بهداشت و سلامت اجتماعی می باشد. این پدیده برای سیستم بهداشت و درمان کشور پرهزینه و با معیارهای ارزشی و فرهنگی کشور مغایرت دارد. شناخت برخی از عوامل پیش بینی خطر متعاقب انجام مطالعات اپیدمیولوژیکی روی اقدام کنندگان به خودکشی توانسته، راهکارهای مناسبی جهت پیشگیری برای برنامه­ریزان اجتماعی، بهداشتی و درمانی ارایه دهد. این مطالعه با هدف بررسی اپیدمیولوژیکی خودکشی جهت بدست آوردن اطلاعات کافی در مورد ویژگی افراد فوت­شده و ارائه راهکارهای مناسب برای سیستم بهداشتی جهت پیشگیری و درمان بهتر این افراد انجام شده­است.

  روش کار : این مطالعه یک بررسی توصیفی- مقطعی می  باشد، کلیه افراد فوت ­ شده در اثر خودکشی از ابتدای سال 1382 تا پایان بهمن ماه 1387 که آمار مربوط به آنها در بیمارستان ­ ها ­ ی بوعلی، فاطمی، علوی و پزشکی قانونی اردبیل ثبت گردیده، مورد مطالعه قرار گرفتند. تعداد افراد فوت شده 64 نفر بود. ابزار پژوهشی بکار رفته فرم محقق ساخته از مشخصات اپیدمیولوژیکی افراد فوت شده بود. اطلاعات بدست آمده توسط نرم افزار SPSS 13 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

  یافته ها: در این مطالعه بالاترین موارد خودکشی موفق در دوره سنی 24-15سال (8/43%) ،در جنس مونث (5/62%)، در افراد متاهل (8/57%) و در جامعه شهری (6/65%) بود. بیشترین روش بکار رفته استفاده از داروها و سموم (6/90%) بوده است. در بین داروها و سموم به ترتیب ارگانوفسفره­ها، ضد افسردگی های سه حلقه­ای و فسفید آلومینیم قرار داشتند.

  نتیجه گیری: این بررسی نشان داد که ریسک فاکتورهای مختلفی شامل جنس، سن، وضعیت تاهل، محل سکونت و دستیابی آسان به داروها و سموم می­باشد، در خودکشی موفق موثر می­باشد و بهتر است آموزشهای مربوط به پیشگیری و مداخلات بهداشت روانی در دهه دوم و سوم زندگی با اختصاص وقت بیشتر برای افراد مونث بخصوص متاهلین این گروه انجام پذیرد. و در جهت آموزش، پیشگیری، تشخیص و درمان مسمومیت­ها بویژه با داروها و سموم شایع تدابیر بیشتری اعمال گردد.

---

  زمینه و هدف: یکی از محدودیت­ها و مشکلات در مدیریت بیماران مبتلا به کاهش سطح هوشیاری ناشی از مسمومیت­های دارویی، ناتوانی در مصاحبه با بیمار است . هدف از این مطالعه مقایسه خصوصیات دو زیر گروه شامل بیماران با سابقه اقدام به خودکشی قبلی و بدون سابقه اقدام به خودکشی قبلی است.

  روش کار: در این مطالعه مقطعی، 19 بیمار با سابقه اقدام به خودکشی و 66 بیمار بدون این سابقه از بین بیمارانی که بدنبال مسمومیت با مواد دارویی در ماه­های شهریور، مهر و آبان سال 1388 در مراکز مسمومیت بیمارستانهای آموزشی درمانی در تهران- ایران بستری بودند انتخاب شدند. همه بیماران دارای کاهش سطح هوشیاری ناشی از مسمومیت­های دارویی بودند. وضعیت دمو­گرافیکی، ویژگیهای ماده دارویی مصرف شده، سابقه بیماریهای قبلی و سابقه مصرف مواد غیرقانونی در بیماران ثبت شد. برای مقایسه بین دو گروه ازآزمون کای دو و من ویتنی استفاده شد. تجزیه و تحلیل آماری توسط نرم افزار SPSS نسخه 16 انجام گردید.

  یافته ها: سابقه اقدام به خودکشی قبلی با نوع ماده دارویی منجر به کاهش سطح هوشیاری ناشی از مسمومیت، ارتباط معنی داری داشت(04/0 p = ). سابقه بیماری روحی روانی (01/0 > p )، تعداد قرص مصرف شده (02/0 = p )، فاصله زمانی بین مصرف دارو و رسیدن نیروهای اورژانس به محل ( 021/0 = p )، شرح حال مسمومیت عمدی توسط خود بیمار( Self Poisoning ) (001/0 p = )، درجه کاهش سطح هوشیاری (046/0 = p )، اصلاح نشدن سطح هوشیاری بعد از اقدامات اولیه اورژانس (02/0 p = ) و نیاز برای مراقبت های درمانی بعدی و پیشرفته (013/0 = p ) در بیماران مبتلا به کاهش سطح هوشیاری با سابقه اقدام به خودکشی قبلی در مقایسه با گروه دیگر بیشتر بود. تفاوت معنی داری بین دو گروه از نظر سن، جنس و سابقه مصرف مواد غیرقانونی وجود نداشت. (P> 0.05)

  نتیجه گیری: در بیماران بدون سابقه قبلی اقدام به خودکشی شایعترین علت مسمومیت دارویی مواد غیرقانونی و در بیماران با سابقه قبلی اقدام به خودکشی داروهای قانونی و غیرمخدر بود.

---

  زمینه و هدف : مسمومیت از عمده ترین مشکلات بهداشت عمومی و جزو شایعترین علل مراجعه به اورژانس ها و یکی از فوریتهای شایع پزشکی می باشد. تشخیص صحیح و زودهنگام مسمومیت و درمان مناسب آن می تواند حیاتی باشد و آگاهی از الگوی کلی مسمومیت در هر منطقه جغرافیایی کمک فراوانی به این امر می کند. هدف از مطالعه حاضر بررسی علل مسمومیت های حاد در بالغین بستری شده در بیمارستان امام خمینی شهراردبیل بود.

  روش کار : دراین مطالعه توصیفی مقطعی گذشته نگر اطلاعات لازم از پرونده های بیماران بستری شده به علت مسمومیت‏های مختلف دارویی و شیمیایی در فاصله سالهای 1384 تا 1387 در بیمارستان امام خمینی شهر اردبیل جمع آوری و با استفاده از روشهای آمار توصیفی در قالب جدول و نمودار در نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل گردیدند.

  یافته ها : نتایج نشان داد که از 2852 بیمار مسموم، 106 نفر بر اثر شدت عوارض حاصله فوت کرده بودند. از این تعداد 8/56 % مرد و2/43 % زن بودند. 8/76 % موارد شهر نشین بودند. 53/66 % به علت خود کشی، 01/5 % به صورت اتفاقی و 45/ 28 % به دلایل نامشخص مسموم شده بودند. سنین 20 تا 30 سال با 3/52 % بیشترین تعداد را شامل می شدند. بیشترین سموم مصرفی به ترتیب اولویت ترامادول، بنزو دیازپین ها و استامینوفن بودند. بیشترین داروی مصرفی برای خود کشی بنزو دیازپین ها با 97/19 % بود.

نتیجه گیری : نتایج نشان داد که میزان مسمومیت با ترامادول و بنزو دیازپین ها بالا و همچنین میزان فوت ناشی از اپیوئیدها، فسفید آلومینیوم و ارگانوفسفره ها در استان اردبیل بالا می باشد

---

  زمینه و هدف: مسمومیت یکی از شایعترین علل مراجعه به اورژانس بیمارستان ها در بسیاری از کشورهاست. بروز انواع مسمومیت ها بر اساس ویژگی های فرهنگی و اقتصادی جوامع مختلف متفاوت است. هدف از پژوهش حاضر بررسی اپیدمیولوژیک موارد مسمومیت حاد در اطفال بود.

  روش کار: این مطالعه توصیفی مقطعی بر روی 336 نفر از مسمومین زیر 13 سال مراجعه کننده به بیمارستان بوعلی اردبیل طی پنج سال 90-1386 انجام شد. اطلاعات توسط چک لیستی شامل سن، جنس، محل زندگی، فصل، علت و عامل مسمومیت، علائم، مدت بستری و پیش آگهی جمع آوری گردید. داده های جمع آوری شده در نرم افزار آماری SPSS نسخه 16 با استفاده از روشهای آمار توصیفی و تحلیلی در قالب جدول ، نمودار و آزمون آماری کای دو آنالیز شدند.

  یافته ها: از کل مراجعین، 197 (6/58%) پسر و 139 نفر (4/41%) دختر با میانگین سنی 1/4 سال و شایع ترین بازه سنی در 4-1 سال با 210 نفر (5/62%) بودند. میانگین مدت زمان بستری 7/1 روز با انحراف معیار 2/0، 7/77% ساکن شهر و فصل تابستان با 7/32% بیشترین مراجعه را به خود اختصاص داده بودند. شایع ترین ماده مصرفی دارو با 71/60% و در 6/86% کودکان علت مسمومیت اتفاقی بود.

  نتیجه گیری: در مطالعه حاضر شایع ترین عامل مسمومیت در میان کودکان همانند اکثریت مطالعات داروها و متادون شایع ترین ماده مصرفی در میان این داروها بود. از این رو دادن آموزش به والدین جهت نگهداری داروهای مصرفی دور از دسترس کودکان ضروری می باشد.

---