---

زمینه و هدف: میزان وقوع دیابت و همچنین شیوه های مختلف درمانی در طی دو دهه اخیر به نحو چشم گیری افزایش یافته است. تأثیر واقعی روش های درمانی ارائه شده در ارتقاءوضعیت سلامت این بیماران از مسائل و موضوعات مطرح می باشد و مطالعه کیفیت زندگی این بیماران از مسائل ضروری بویژه در طب جامعه نگر و پزشکی اجتماعی می باشد. این مطالعه به منظور تعیین کـیفیت زندگی بیماران دیابتی تیپ 2 طرح ریزی شد.
روش کار: این مطالعه به صورت مقطعی توصیفی تحلیلی بود که در سال 1383 در بیمارستان بوعلی شهر اردبیل در کلینیک دیابت بر روی 110 بیمار دیابتی انجام شد. این بیماران به طور تصادفی انتخاب، سپس با مصاحبه حضوری در مورد هر بیمار پرسش نامه SF-36 (The Short Form 36 Health Survey) تکمیل شد. در نهایت اطلاعات به دست آمده به کمک برنامه آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته ها: میانگین سنی بیماران 11/3±52/5 سال بود. از کل بیماران 73 مورد (66/4%) زن و بقیه مرد بودند. متوسط دوره بیماری از زمان تشخیص در بیماران دیابتی 2/6 ±8 سال و متوسط دوره درمان دیابت در بیماران دیابتی نوع 2 برابر 6/1±7/7 سال بود.51 نفر (46/36%) ‌از بیماران سابقه بستری در بیمارستان داشتند. شاخص سرزندگی و شادابی در 39/1% بیماران و شاخص کارکرد اجتماعی در 50% بیماران سطح پائینی داشت در نهایت به طور کلی و با تجمیع نمرات شاخص های مختلف کیفیت زندگی براساس ضرایب استاندارد پرسشنامه 77% از بیماران از کیفیت زندگی متوسط و پایین برخوردار بودند.
نتیجه گیری: اکثریت بیماران دیابتی از کیفیت زندگی پایین برخوردارند و دیابت در ابعاد جسمی و روحی بر کیفیت زندگی بیماران تاثیر گذار است. 

---

زمینه و هدف: با توجه به شیوع بیماری دیابت و نقش متناقض درمان با متفورمین بر سطح سرمی ویتامین B12 و اسیدفولیک سرم و با توجه به اهمیت موضوع این مطالعه به منظور تعیین ارتباط سطح سرمی ویتامین B12 و اسید فولیک در بیماران مبتلا به دیابت تحت درمان با متفورمین در سال 83-1382 در مرکز دیابت کاشان صورت گرفت.
روش کار: این تحقیق به روش Historical Cohort برروی بیماران دیابتی که جهت کنترل و آموزش به صورت دوره ای به واحد کنترل دیابت کاشان، مراجعه میکردند انجام شد. اطلاعات لازم در مورد نحوه انجام تحقیق، اهداف و نتایج داده شده و از بین افراد داوطلب کلیه افرادی که تحت درمان با آنتی اسیدها، مکملهای ویتامین B12 و اسیدفولیک و داروهای شیمی درمانی و افراد الکلیک یا مبتلابه بیماریهای گوارشی و کبد بودند از مطالعه حذف شدند افراد باقیمانده به دو گروه تقسیم شدند. گروه اول تحت درمان با متفورمین بودند. گروه دوم افرادی که با سایر داروهای ضددیابت تحت درمان بودند. کلیه افراد حداقل به مدت 6 ماه تحت درمان با رژیم مخصوص به خود بودند. و بعد از14 ساعت ناشتا بودن سطح ویتامین B12 و اسید فولیک در سرم بیماران اندازه گیری شد و نتایج حاصله با استفاده از نرم افزار SPSS و با کمک تستهای X2 و Fisher exact test مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته ها : از 172 بیمار 145 نفر( 84/31%) زن و 27 نفر مرد (15/69%) بودند. میانگین سنی بیماران 7/12 ± 1/52 سال بود. متوسط دوره بیماری 9/1±5/42 سال و متوسط شاخص توده بدن 4/7±27/7 کیلوگرم بر متر مربع بود. میزان اسیدفولیک در بیماران دریافت کننده متفورمین 5/1±9/2 نانوگرم در دسی لیترو در بیماران بدون دریافت متفورمین 4/6±8/7 نانوگرم در دسی لیتر بود که تفاوت معنی داری نشان نداد. متوسط ویتامین B12 در بیماران تحت درمان با متفورمین 342/54±528/6 پیکوگرم در دسی لیتر بود و در بیماران بدون دریافت متفورمین 32/16±516 پیکوگرم در در دسی لیتر بود که از نظر محاسبات آماری تفاوت معنی داری بین این دو گروه نبود. بین سن بیماران مورد مطالعه و میزان اسید فولیک آنان همبستگی معنی داری مشاهده شد (p=0/01). اما سن با میزان ویتامین B12 و اسید فولیک همبستگی معنی داری نشان نداد. همبستگی معنی داری بین سن، طول دوره بیماری، شاخص توده بدن با ویتامین B12 وجود نداشت. بین طول دوره بیماری و شاخص توده بدنی با اسید فولیک نیز ارتباط معنی داری یافت نشد.
نتیجه گیری: دراین مطالعه ارتباطی بین مصرف متفورمین و کمبود ویتامین B12 ناشی از مداخله دارو با جذب گوارشی این عامل یافت نشد. متفاوت بودن نتایج این مطالعه با سایر مطالعات شاید ناشی از مصرف بیشتر و روتین مکملهای ویتامینی می باشد که توسط بیماران بدون تجویز پزشک مصرف میگردد. و همچنین اختلافات ژنتیکی و سن بیماران در این مطالعه و ترکیب شیمیایی نوع دارو مورد مصرف در ایران از دلایل احتمالی این تناقض می باشد

---

  زمینه و هدف: سطوح بالای تری گلیسیرید و آپوپروتئین B-100 و سطوح پایین HDL از مهم ترین عوامل سندرم متابولیکی افراد مبتلا به دیابت نوع دو شناخته شده اند که خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی را افزایش می‏دهد. هدف از تحقیق حاضر بررسی تأثیر 8 هفته تمرینات ایروبیک بر تغییرات قند خون، نمای لیپیدی و توان هوازی افراد مبتلا به دیابت نوع 2 بود .

  روش کار: جهت انجام این تحقیق 29 نفر از مبتلایان به دیابت نوع دو شهرستان میبد با میانگین سنی 4/43 سال و قند خون mg/dl 230-150 در دو گروه کنترل (14= N ) و تجربی (15 = N ) قرار گرفتند. نمونه های گروه تجربی به مدت 8 هفته، هفته ای 3 جلسه و هر جلسه 40 تا 60 دقیقه و با شدت60 تا 75% حداکثر ضربان قلب در تمرینات هوازی شرکت کردند. قبل از شروع تمرینات و 48 ساعت بعد از پایان آخرین جلسه تمرین ، از آزمودنی‌ها به صورت ناشتا خون گیری جهت تعیین میزان قند خون، کلسترول، تری گلیسرید، HDL ، LDL و B-100 Apo صورت گرفت. وزن بدن، درصد چربی و توان هوازی آزمودنی‌ها نیز اندازه گیری شد. به منظور مقایسه تغییرات درون گروهی از آزمون t همبسته و جهت مقایسه تغببرات میانگین ها بین دو گروه تجربی و کنترل از آزمون تحلیل کوواریانس و سطح معنی داری 05/0> α استفاده گردید .

  یافته ها: بهبود معنی داری در درصد چربی، سطوح قند خون، تری گلیسرید و Apo B100 و توان هوازی پس از 8 هفته تمرین در گروه تجربی نسبت به گروه کنترل مشاهده شد (05/0> p ). تفاوت معنی داری در تغییرات کلسترول تام، LDL و HDL حاصل نشد.

  نتیجه گیری: با توجه به یافته های تحقیق حاضر به نظر می‏رسد تمرینات هوازی علاوه بر بهبود کنترل گلوکز، با افزایش آمادگی قلبی تفسی، کاهش Apo B-100 و تری گلیسیرید می‏تواند در جلوگیری از پیشرفت روند آترواسکلروزیس در بیماران با دیابت نوع 2 مؤثر واقع شود.

---

  زمینه و هدف: آموزش به بیمار، نقش مهمی در کنترل دیابت دارد. آموزش از راه دور ب ه علت از بین بردن محدودیت زمانی، مکانی و برقراری یک رابطه مراقبتی موثر با مددجو، موثر است. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر آموزش از راه دور بوسیله تلفن و سرویس پیام کوتاه بر پارامترهای آزمایشگاهی در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 انجام شد.

  روش کار: این مطالعه تجربی از نوع قبل و بعد، بر روی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 عضو انجمن دیابت ارومیه انجام شد. 66 نمونه به صورت تصادفی ساده انتخاب و سپس با روش تصادفی در دو گروه کنترل و مداخله قرار گرفتند. داده ها با استفاده از پرسشنامه جمعیت شناختی با روش مصاحبه و گرفتن نمونه خون جمع آوری گردید. گروه مداخله تحت آموزش و پیگیری از طریق تلفن و سرویس پیام کوتاه به مدت 12 هفته قرار گرفتند. داده ها با استفاده از آزمون های آمار توصیفی و استنباطی، تجزیه و تحلیل شد.

  یافته ‌ ها: یافته های مطالعه نشان دهنده کاهش میانگین قند خون ناشتا ( 82/29 )، هموگلوبین گلیکوزیله ( 54/0 )، کلسترول ( 88/13 )، تری گلیسرید (88/33) و انسولین سرم ( 59/4 ) بیماران گروه مداخله پس از انجام آموزش و پیگیری تلفنی نسبت به قبل از مداخله بود.

  نتیجه ‌ گیری: آموزش و پیگیری از راه دور از طریق تلفن و پیام کوتاه اثرات مهمی بر کنترل پارامترهای آزمایشگاهی در بیماران مبتلا به دیابت دار د.

---

  زمینه و هدف: اجرای موفق برنامه ‏های مراقبت از بیماران دیابتی می‏تواند عوارض حاد و مزمن ناشی از بیماری را کاهش دهد. این مطالعه به منظور ارزیابی وضعیت مراقبت بر اساس سیستم امتیازدهی، در بیماران دیابتی نوع 2 کلینیک دیابت اردبیل طراحی و اجرا شد.

  روش کار: مطالعه به صورت مقطعی، با انتخاب 300 نفر از بیماران دیابتی نوع دو 70-20 ساله به روش آسان در سال 1393 اجرا شد. اطلاعات بیماران با استفاده از پرسشنامه، توسط پرسشگر جمع ‏آوری گردید. بر اساس امتیاز جدول نمره‏ دهی مراقبت، هر بیمار در یکی از طبقات ≤ 10، 20-15 و >20 قرار گرفت . آنالیز آماری با روش‌های آمار توصیفی و با استفاده از آزمون‌های ANOVA ، کروسکال - والیس، کای دو و آزمون دقیق فیشر انجام شد.

  یافته ها: اکثریت بیماران را زنان تشکیل می‌داد (3/72%) و میانگین و انحراف معیار سن بیماران 13/9 ± 13/54 سال بود. میانگین و انحراف معیار BMI ، 77/4 ± 58/29؛ HbA1c ، 13/2 ± 93/8؛ FBS ، 23/84 ± 81/191 و طول مدت ابتلای به بیماری 89/5 ± 74/7 بود . میانگین و انحراف معیار مقادیر کلسترول، LDL ، HDL و تری گلیسیرید به ترتیب برابر 18/47 ± 75/189، 13/38 ± 09/105، 16/13 ± 45/49 و 58/96 ± 77/195 بودند. میانگین و انحراف معیار امتیاز کیفیت مراقبت در مشارکت کنندگان 67/9 ± 03 /23 بود . این امتیاز در 7/29% بیماران ≤ 10، 51% در محدوده 20-15 و در 3/19% نیز >20 بود. مقادیر متغیرهای HbA1c ، FBS ، فشارخون دیاستولیک، کلسترول و LDL در سه گروه مراقبتی اختلاف معنی ‌داری نشان دادند ( 05/0> p ).

  نتیجه گیری: در مطالعه حاضر وضعیت مراقبت بیماران دیابتی نوع دو فاصله زیادی با استانداردهای توصیه شده دارد؛ لذا جهت رفع موانع و مشکلات موجود، اجرای برنامه‏ های مداخله‏ ای موثر توصیه می‏شود. همچنین استفاده از سیستم امتیازدهی در ارزیابی وضعیت مراقبت می‏تواند به عنوان روشی سریع، آسان و قابل اعتماد جهت بررسی کیفیت مراقبت بیماران دیابتی مورد استفاده قرار گیرد.

---

زمینه و هدف: دیابت نوع 2 نوعی بیماری اختلال در متابولیسم کربوهیدرات­ها می­باشد که یکی از بیماری­های مزمن شایع در بسیاری از کشورها از جمله ایران به حساب میآید. یکی از عوامل کاهش دهنده حساسیت به انسولین، افزایش سطح فاکتورهای التهابی نظیر hsCRP و TNF-α میباشد. از طرفی در سال­های اخیر اثر زیره سبز در مطالعات بر روی جانوران آزمایشگاهی، به عنوان یکی از گیاهان دارویی در درمان دیابت نوع 2 شناخته شده است. هدف از انجام این مطالعه، بررسی اثر دوزهای 50 و 100 میلی­گرمی عصاره زیره سبز بر شاخص­ های گلیسمیک و شاخص­های التهابی در نمونه ­های انسانی مبتلا به دیابت نوع 2 می­باشد.

روش کار: مطالعه حاضر یک کارآزمایی بالینی تصادفی شده دو سوکور می­باشد که در شهر ارومیه و در سال 1394 انجام شد. پس از انتخاب، افراد بر اساس معیارهای ورود به صورت تصادفی به 3 گروه تقسیم شدند: 1- گروه مصرف کننده 100میلی گرم در روز عصاره زیره سبز، 2- گروه مصرف کننده 50 میلی گرم در روز عصاره زیره سبز، 3- گروه شاهد (دریافت کننده دارونما). ابتدا از این بیماران نمونه خونی گرفته شد و قند خون ناشتا، سطح انسولین سرم، هموگلوبین گلیکوزیله و نمایه­ های التهابی شامل hsCRP و TNF-α اندازه­ گیری شد. سپس به مدت 8 هفته مکمل یاری ادامه یافته و پس از پایان زمان مکمل ­یاری مجدداً نمونه خونی گرفته شده و نمایه­ های فوق اندازه ­گیری شد. سپس تمامی این اطلاعات وارد SPSS شده و به بررسی اثر مکمل یاری پرداخته شد.

یافته­ ها: میانگین سنی کل افراد شرکت کننده 47.33±6.36 سال بود. یافته­ ها نشان داد میانگین قند خون ناشتا (FBS)، هموگلوبین گلیکوزیله (HbA1c) و انسولین سرم، در گروه دریافت کننده مکمل 100 میلی گرمی عصاره زیره سبز (p<0.01) و در گروه دریافت کننده مکمل 50 میلی گرمی عصاره زیره سبز (p<0.01) کاهش معنی­ دار داشته ولی در گروه دریافت کننده دارونما افزایش نشان داده است. میانگین شاخص­ های hsCRP و TNF-αدر ابتدا و انتهای مطالعه در هر دو گروه دریافت کننده مکمل 100 میلی گرمی (p<0.01) و دریافت کننده مکمل 50 میلی گرمی (p<0.01) کاهش معنی­ داری نشان داده است.

نتیجه گیری: تجویز کوتاه مدت مکمل 100 یا 50 میلی گرمی زیره سبز در افراد دیابتی نوع 2 ممکن است بتواند در کاهش سطح سرمی انسولین، قندخون ناشتا، هموگلوبین گلیکوزیله و نیز شاخص­های التهابی hsCRP و TNF-α موثر واقع شده و سبب کنترل بیماری در آنان شود.

---

زمینه و هدف: آیریزین مایوکاین جدیدی است که از FNDC5 آزاد شده و از طریق قهوه ای کردن بافت چربی سفید و گرمازایی بر چاقی، متابولیسم و هموستاز گلوکز تاثیر می‫گذارد. هدف پژوهش حاضر بررسی اثر هشت هفته تمرین مقاومتی بر بیان ژن FNDC5 و مقادیر پروتئینی آیریزین چربی احشایی در رت های دیابتی نوع 2 می‫باشد.
روش کار: 18 سر موش صحرایی نر (هشت هفته ای) برای این پژوهش انتخاب شدند. موش ها با استفاده از داروی نیکوتین آمید و استرپتوزتوسین دیابتی شدند. پنج روز پس از تزریق، موش هایی که گلوکز ناشتای خون آنها بین 400-126 میلی گرم در دسی لیتر بود به عنوان نمونه دیابتی انتخاب شدند. موش ها بر اساس وزن همگن سازی شده و در گروه کنترل- دیابتی (9n=) و تمرین مقاومتی- دیابتی (9n=) قرار گرفتند. گروه تمرینی هشت هفته (5 روز در هفته) تمرین مقاومتی را اجرا کردند. تمرین مقاومتی شامل بالا رفتن از نردبان یک متری به همراه وزنه های بسته شده به دم موش بود. برای اندازه‫گیری بیان ژن FNDC5 به روش Quantitative Real time RT-PCR و برای اندازه گیری پروتئین آیریزین از روش الایزا استفاده شد. داده ها با استفاده از ازمون t مستقل در سطح معنی داری 0/05 ≤ pآزمون شد.
یافته ها: تمرینات مقاومتی باعث افزایش معنی‫داری در بیان ژن FNDC5 و سطوح پروتئینی آیریزین در بافت چربی احشایی رت‫های دیابتی نوع 2 شد.
نتیجه گیری: به نظر می‫رسدFNDC5 و آیریزین تاثیر مهمی در بیماری‫های متابولیکی دارند و می‫توانند تحت تاثیر تمرینات مقاومتی قرار گیرند. شاید تغییر در سطوح این شاخص ها، یک هدف بالقوه جدید برای درمان اختلالات متابولیکی از جمله دیابت باشد.

---

زمینه و هدف: دیابت نوع 2 یک اختلال متابولیکی است که در سراسر جهان شایع است. متاآنالیز یک روش آماری است که در آن نتایج دو یا چند مطالعه مستقل با اهداف مشابه به صورت ریاضی ترکیب شده اند تا قابلیت اطمینان نتایج را افزایش دهند. هدف از این مطالعه، مقایسه اثربخشی داروی لیناگلیپتین و متفورمین در بیماران با دیابت نوع 2 بود.
روش کار: برای شناسایی مطالعات مرتبط پایگاه های اطلاعاتیPubMed, ISI Web of Science, Embase, Cochran library, Scopus and Ovid از ژانویه 2000 تا آگوست 2016 مورد جستجو قرار گرفتند. تفاوت میانگین ها با فاصله اطمینان 95% (CIs) برای بررسی اثربخشی محاسبه گردید و تجزیه و تحلیل تلفیقی با نرم افزار Stata (نسخه 12) و RevMan (نسخه 5/3) انجام شد.
یافته ها: چهار مطالعه شامل 1260 بیمار مبتلا به دیابت (682 بیمار در گروه دارویی لیناگلیپتین و 578 بیمار در گروه دارویی متفورمین) در این مطالعه قرار گرفتند. در بررسی تفاوت استاندارد شده میانگین‫ها (0/75-0/69=CI%, 0/7295= (MD آزمون هموگلوبین گلیکوزیله داروی لیناگلیپتین در دوز 0/5 میلی‫گرم اثربخش‫تر بود. در آزمون قند خون ناشتا تفاوت استاندارد شده میانگین ها نشان داد داروی لیناگلیپتین در دوز 0/5میلی گرم (38/38-35/20=CI%95, 79/36MD=) و 5 میلی گرم (22/63-2/68=CI%95, 12/65= (MD مؤثرتر بود.
نتیجه گیری: اگرچه نتایج نشان داد که برخی از دوزهای داروی لیناگلیپتین در مقایسه با متفورمین ممکن است درمان مناسبی برای بیماران باشد، با این حال تعداد مطالعات انجام شده محدود بوده و نیاز به انجام تحقیقات بیشتری می‫باشد

---

زمینه و هدف: اولتراسونوگرافی به عنوان بهترین روش غیر تهاجمی و ارزان قیمت در دسترس برای بررسی تغییرات ضخامت اینتیما- مدیای شریان‫های کاروتید (IMT) و برای یافتن ارتباط آن با عوامل خطر قلبی- عروقی و حوادث عروقی در مطالعات مختلف مورد استفاده قرار گرفته است. هدف این مطالعه بررسی میزان IMT در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 بر اساس شاخص‫های بالینی و آزمایشگاهی بود.
روش کار: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی تعداد 100 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 مراجعه کننده به کلینیک دیابت به طور کاملاً تصادفی انتخاب و از نظر شاخص‫های بالینی و آزمایشگاهی آترواسکلروز سیستمیک مورد بررسی قرار گرفتند. هر دو نوع IMT (TA و TB) در شش محل سیستم کاروتید توسط اولتراسونوگرافی محاسبه و شدت افزایش این دو مقدار نسبت به IMT نرمال محاسبه و ارتباط آن با شاخص‫های بالینی و آزمایشگاهی آترواسکلروز تعیین و داده های جمع آوری شده با استفاده از روش‫های آمار توصیفی در نرم افزار spss-19 تجزیه و تحلیل شدند.
یافته ها: در این مطالعه بیش از 80 درصد افراد دارای میزان IMT بالاتر از حد نرمال بودند. بین شدت افزایش IMT با متغیرهای جنس، مصرف سیگار، عدم فعالیت ورزشی منظم، دیس لیپیدمی و کیفیت نامناسب کنترل گلوکز خون ارتباط معنی‫دار و قوی وجود داشت.
نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که بیماری دیابت  و فاکتورهایی مانند عوامل جنسیت، مصرف سیگار و عدم فعالیت ورزشی منظم اثر عمده ای بر روی افزایش IMT نسبت به میزان نرمال داشته است.

---

زمینه و هدف: دیابت نوع 2 با اختلالات متابولیکی و گلوکز بالای خون شناخته می‫شود و از بیماری­های شایع در کشورهای پیشرفته می­باشد. از طرفی آویشن، یکی از گیاهانی است که با توجه به خاصیت آنتی اکسیدانی بالا در برخی از داروها مورد استفاده قرار می­گیرد. آویشن به علت ترکیبات فنلی می­تواند فعالیت آنزیم های اکسیداتیو میتوکندری را بالا ببرد و بر شاخص های متابولیکی و هماتولوژیک اثر بگذارد. بنابراین هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر مکمل یاری آویشن آذربایجانی، بر شاخص‌های متابولیک و هماتولوژیک و استرس اکسیداتیو موش‌های صحرایی دیابتی نوع دو بود.
روش کار: بدین منظور تعداد 24 سر موش صحرایی ویستار (وزن اولیه 240-220 گرم) به سه گروه ۸ تایی تقسیم شدند، گروه اول: کنترل سالم گروه دوم: دیابتی (mg/kg37 استرپتوزوتوسین با ۲ هفته تغذیه غذای چرب)، گروه سوم مکمل یاری آویشن (mg/kg400 عصاره هیدروالکلی در ml30 آب مصرفی)+ دیابتی می‌باشند. عصاره هیدروالکلی آویشن با توجه به مصرف روزانه آب آنها (30 میلی لیتر) در آب مقطر به غلظت مورد نظر (400 میلی گرم بر کیلوگرم) حل می شود.سپس شاخص­های دیابتی، خونی و لیپیدی در خون محیطی رت­ها اندازه­گیری گردید.
یافته ها: یافته­های تحقیق نشان داد که مکمل یاری آویشن گلوکز خون ناشتا (mg/dl40 ±356/35 به mg/dl35 ±61/61 2) و شاخص HOMA-IR (3/0±3/52 به 0/33±2/2 ) را بطور معنی­داری پایین می‫آورد، همچنین برخی شاخص‌های لیپیدی (کلسترول تام، تری گلیسیرید، LDL_C، VLDL-C) را در گروه مکمل یاری آویشن + دیابتی نسبت به گروه دیابتی بهبود می بخشد (0/05< p). از طرفی شاخص‌های هماتولوژیک که در گروه دیابتی تغییر داشتند اکثراً در گروه آویشن به سمت مقادیر گروه نرمال گرایش داشتند ولی از لحاظ آماری معنی­دار نبود. آنتی اکسیدان کل سرم در گروه دیابت آویشن نسبت به دو گروه دیگر تفاوت معنی‫داری نداشته است ولی مالون دی آلدئید سرم با دیابتی شدن افزایش معنی داری پیدا کرده است (0/05 <p).
نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج بدست آمده به­ نظر می­رسدکه مکمل یاری آویشن ضمن کاهش مقاومت انسولینی و کاهش قند خون ناشتا موجب بهبود شاخص های لیپدی می گردد ولی بر شاخص های خونی و شاخص های آنتی اکسیدانی تأثیری ندارد.