هادی صادقی، اسلام مرادی اصل، مهدی محبعلی، صادق حضرتی، فتح اله عین اله زاده، ذبیح اله زارعی،
دوره ۱۲، شماره ۲ - ( ۳-۱۳۹۱ )
زمینه و اهداف : مبارزه شیمیایی با ناقلین بیماری کالاآزار در مناطق آندمیک یکی از راههای اصلی کاهش بیماری بوده واز نظر حشره شناسی و سم شناسی سم فایکام یکی از سمومی است که برای از بین بردن ناقلین کالاآزار مناسب و جزو سموم بهداشتی می باشد . لذا با استفاده از فایکام با توجه به طول مدت ماندگاری در طبیعت می توان تا حد زیادی پشه خاکیها را از بین برد .
روش کار: در این مطالعه توصیفی - مقطعی میزان تاثیر فایکام روی ناقلین مختلف بیماری کالاآزار در شهرستان مشکین شهر مورد بررسی قرار گرفت . ابتدا ۲ روستای آلوده، بعنوان مورد و شاهد و ۱۰ خانوار از هر روستا انتخاب و به میزان ۱۰۰۰ مترمربع از روستای مورد،با فایکام به نسبت ۳ / ۰ گرم بر مترمربع سمپاشی شد . سپس با استفاده از تله چسبان در فاصله های زمانی تعیین شده اقدام به وفورگیری و تشخیص گونه ها ( در هر ۲ روستا ) گردید .
یافته ها : ۵۲۴ مورد پشه خاکی صید شده در این مطالعه شامل ۵ / ۷۰ % فلبوتوموس کاندیلاکی ، ۵ % ف . پاپاتاسی ، ۵ / ۷ % ف . ماژور، ۵ / ۷ % ف . بالکانیکوس ، ۵ / ۹ % ف . لانجی داکتوس بودند . در اثر سمپاشی در روستای مورد،به ترتیب ۳ – ۱۵ - ۳۰ - ۴۵ - ۶۰ - ۷۵ و ۹۰ روز بعد از سمپاشی در حدود ۵ / ۷۹ % - ۵ / ۶۹ %- ۸۳ % - ۹۰ % - ۹۳ % - ۱۰۰ % و ۱۰۰ % پشه خاکی ها از بین رفتند.
نتیجه گیری : با توجه به این مطالعه می توان گفت که سم فایکام با بقای ۳ ماهه درطبیعت پوشش مناسبی از نظر فصلی برای جلوگیری از بیماری کالاآزار و از بین بردن پشه خاکیها دارد و به عنوان یک سم مناسب بهداشتی قبل از آغاز فصل فعالیت ناقلین می تواند در کل منطقه و کشور مورد استفاده قرار گیرد.