---

زمینه و هدف: با وجود تمام پیشرفت های علم پزشکی، حاملگی خارج رحمی هنوز عامل مهمی در مرگ و میر زنان در سنین باروری محسوب می شود. با وجود اینکه تحقیقات زیادی در زمینه درمان طبی حاملگی خارج رحمی انجام شده است، هنوز در اکثر موارد اولین برخورد با این بیماران درمان جراحی است. بسیاری از بیماران مبتلا به حاملگی خارج رحمی برای اولین بار باردار شده اند و حفظ قدرت باروری این بیماران در آینده بسیار مهم است که معمولا ً با روش جراحی خصوصا ً به روش سالپنژکتومی این نتیجه حاصل نخواهد شد. بنظر می رسد که هنوز نقش درمان طبی در حام ل گی خارج رحمی خصوصا ً در کشور ایران شناخته ن شده است. هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر درمان طبی با متوتروکسات در تعدادی از مبتلایان به حاملگی نابجا می باشد .

  روش کار: در یک مطالعه آینده نگر و از نوع کارآزمایی بالینی بدون گروه کنترل، 26 بیمار مبتلا به حاملگی نابجا در بیمارستان مادر شهر یزد پذیرش و درمان شدند . 6 بیمارکه اندیکاسیون درمان طبی را نداشتند از ابتدا جراحی شدند و 20 بیمار دیگر با در نظر گرفتن شرایط لازم برای درمان طبی متوتروکسات دریافت کردند. به 20 بیمار کاندید درمان طبی ، متوتروکسات به میزان mg/kg 1 روزانه بصورت انفوزیون وریدی و برای جلوگیری از عوارض دارو ف ـ ولینیک اسی ـ د با یک دهم دوز مت ـ وتروکسات داده شد و تاثیر دارو به وسیله اندازه گیری سریال سرم ارزیابی گردید. اطلاعات با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون آماری مجذورکای تجزیه و تحلیل شد.

  یافته ها: میانگین سن بیماران 19/27 سال بود که بیشتر آنها با لکه بینی مراجعه کرده بودند. میانگین مدت زمان ازدواج در بیماران 9/6 سال بود و بسیاری از آنان (3/42% ) برای اولین بار، باردار شده بودند. در 14 بیمار (8/53%) سابقه نازایی وجود داشت. 9/26% بیماران دارای سابقه سقط بودند و50% سابقه جراحی قبلی در شکم داشتند. 4 بیمار، برای بار دوم به حاملگی خارج رحمی مبتلا شده بودند و میانگین سن حاملگی هنگام تشخیص 2/6 هفته بود. در پایان 15 بیمار (75%) با موفقیت درمان شدند. از 5 بیماری که درمان طبی آنها با شکست مواجه شد، 4 بیمار IU/L 1000 > داشتند. از 8 بیماری که امکان پیگیری آنها وجود داشت 5 بیمار (5/62%) پس از یکسال حاملگی نرمال داخل رحمی را تجربه کردند.

  نتیجه گیری: به نظر می رسد که درمان حاملگی خارج رحمی پاره نشده با متوتروکسات کم خطر و مؤثر می باشد اما میزان موفقیت درمان هنگامیکه سطح سرمی بالای IU/L 1000 باشد، به مقدار قابل توجهی کاهش می یابد.

---

زمینه و هدف: پره اکلامپسی یکی از علل عمده مرگ و میر در مادران و نوزادان است. علی رغم تحقیقات موثری که از سالها پیش در جهت اتیولوژی این عارضه بخصوص در راستای حاملگی انسانی انجام شده است، بسیاری از نکات در مورد این بیماری هنوز ناشناخته است. فشار اکسید کنندگی (Oxidative Stress) در پاتوفیزیولوژی پره اکلامپسی نقش عمده دارد. مواد غذایی ضروری مثل ویتامین C قادر به از بین بردن رادیکال های آزادی هستند که موجب تخریب سلولی می شوند. مطالعه حاضر جهت بررسی سطح ویتامین C در بیماران با پره اکلامپسی و زنان باردار دارای فشار خون طبیعی طراحی شد.
روش کار: مطالعه از نوع مورد ـ شاهدی بود. ویتامین C به عنوان یک آنتی اکسیدان در 40 بیمار مبتلا به پره اکلامپسی و 80 خانم حامله با فشار خون طبیعی مراجعه کننده به بیمارستان علوی شهر اردبیل اندازه گیری و مقایسه شد. اندازه گیری به صورت اسپکتروفتومتری انجام شد. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از روش های آمار توصیفی و تحلیلی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند.
یافته ها: میانگین سطح پلاسمایی ویتامین C در افراد مبتلا به پره اکلامپسی(mg/dl0/030 ± 0/147) نسبت به میانگین سطح پلاسمایی ویتامین C در مقایسه با گروه کنترل که افراد حامله با فشار خون طبیعی ( mg/dl0/119 ± 0/347) بودند کاهش معنی داری را نشان می داد.
نتیجه گیری: تلاش در جهت پیشگیری از پره اکلامپسی توجیه و تفکر درستی است و از آنجایی که تاکنون هیچگونه آزمون غربالگری قابل اطمینان در خصوص این عارضه پیشنهاد نشده است، ارزیابی سطح پلاسمایی ویتامین C در مورد خانم های مستعد به پره اکلامپسی پیشنهاد می شود.

---

زمینه و هدف: دیابت حاملگی (Gestational Diabetes Mellitus) به درجات مختلف عدم تحمل کربوهیدرات که برای اولین بار در حاملگی بروز یا تشخیص داده شود اطلاق می گردد. شناسایی این اختلال در طول دوران بارداری می تواند از ایجاد عوارض آن بر مادر و جنین جلوگیری نماید. هدف از این مطالعه، تعیین میزان شیوع دیابت حاملگی در خانم های حامله مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی اردبیل بوده است.
روش کار: در این مطالعه مقطعی 601 خانم باردار در هفته های 24 الی 28 حاملگی با 50 گرم گلوکز خوراکی غربالگری شدند(Glucose Challenge Test). معیار مثبت بودن در آزمون غربالگری، گلوکز سرم برابر یا بالاتر از 140 میلی گرم در دسی لیتر بود و از افراد باGCT+ آزمون تحمل گلوکز خوراکی سه ساعته (Oral Glucose Tolerance Test) با 100 گرم گلوکز به عمل آمد. معیارهای تشخیص دیابت حاملگی، معیارهای گروه ملی اطلاعات دیابت(National Diabetes DataGroup) بود، همچنین تاریخچه، سن، قد، فشار خون، وزن قبل از بارداری و سایر مشخصات افراد در قالب یک پرسشنامه ثبت گردید و سپس آنالیز داده ها با نرم افزار SPSS انجام گرفت.
یافته ها: از 601 خانم باردار 64 مورد (10/6%) +GCT مثبت داشتند که برای این 64 مورد آزمون تحمل گلوکز خوراکی سه ساعته انجام شد که 8 نفر از آنها دیابت حاملگی (GCT+, OGTT+) داشتند و میزان شیوع 1/3% برآورد شد. ارتباط آماری معنی داری بین میانگین شاخص توده بدنی(BMI)، میانگین سنی و میانگین فشار خون دیاستولیک با شیوع دیابت حاملگی و آزمون غربالگری مثبت (GCT+ ) وجود داشت (p<0/05). شیوع GDM و GCT+ با بالا رفتن سن و BMI افزایش نشان داد (p<0/05) ولی ارتباط آماری معنی داری بین شیوع GDM و GCT+ با افزایش فشار خون سیستولیک و تعداد حاملگی ها دیده نشد.
نتیجه گیری: چنین به نظر می رسد که شیوع دیابت حاملگی در اردبیل پایین بوده و از این جهت نیازی به غربالگری عمومی خانم های باردار وجود ندارد و شیوع آن با افزایش سن، BMI و چاقی افزایش می یابد.

---

زمینه و هدف: حاملگی خارج رحمی شایع ترین علت مرگ و میر زنان باردار در سه ماهه اول حاملگی و عامل 10% مرگ و میر مادران است و تنها یک سوم از زنانی که یک حاملگی خارج رحمی با پارگی لوله ای داشته اند، می توانند در آینده فرزندی سالم به دنیا آورند. به نظر می رسد که بررسی شیوع این نوع حاملگی و عوامل خطر مؤثر در وقوع آن، می تواند به تشخیص زودرس و درمان حاملگی نابجا کمک کند و پیش آگهی باروری آینده را در این بیماران بهبود بخشد.
روش کار: در یک مطالعه توصیفی - مقطعی و گذشته نگر 72 بیمار که با تشخیص حاملگی نابجا در بیمارستان های شهر یزد بستری ودرمان شده بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. اطلاعات مربوط به بیماران از طریق پرسشنامه و پرونده های موجود در بایگانی بیمارستان ها به دست آمد. بیماران با شک به حاملگی نابجا بستری شده بودند و سپس با انجام سونوگرافی و لاپاروسکوپی تشخیص آنها قطعی شده بود. اطلاعات بوسیله آزمون آماری مجذور کای در نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل گردید.
یافته ها: از فروردین سال 1378 تا اسفند همان سال از بین 11176 حاملگی در شهر یزدکه در پرونده بیمارستان ها موجود بود، 72 بیمار حاملگی خارج رحمی داشتند که به این ترتیب شیوعEP (Ectopic Pregnancy ) در شهر یزد 0/5 در هر 100 حاملگی به دست آمد. بیشتر بیماران (58 بیمار) در رده سنی 39-20 سال بودند. اکثر بیماران (52/8%) پاریتی صفر داشتند. 25% بیماران سابقه یک تا سه بار سقط را ذکر کردند و از 43 بیماری که از تنظیم خانواده استفاده می کردند، 19 بیمار مصرف کننده OCP (Oral Contraceptive Pill) بودند. 39 بیمار سابقه عمل جراحی، 7 بیمار سابقه EP قبلی و 25 بیمار سابقه درمان نازایی داشتند و شایعترین علامت بیماران هنگام مراجعه درد شکمی بود. از 72 بیمار، فقط 4 بیمار به روش طبی با استفاده از متوتروکسات درمان و بقیه بیماران جراحی شدند که از 4 مورد درمان طبی، 3 مورد در نهایت منجر به جراحی بیمار شده بود.
نتیجه گیری: شیوع حاملگی خارج رحمی در شهر یزد 0/5 در هر 100 حاملگی بدست آمد که در مقایسه با آمار کلی کشور کمتر می باشد.

---

  زمینه و هدف: حاملگی ناخواسته یک مشکل عمومی و جهانی است که بر زنان، خانواده ها و جامعه تاثیر می گذارد. حاملگی ناخواسته ممکن است در نتیجه شکست روش های جلوگیری و با عدم استفاده از روش های تنظیم خانواده باشد. عدم توجه به علل حاملگی ناخواسته و اثرات منفی آن می تواند اثرات جدی بر سلامت جامعه داشته باشد و این مطالعه در همین راستا انجام شده است.

  روش کار: این مطالعه یک بررسی توصیفی- تحلیلی است که بر روی 600 زن باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی شهر اردبیل که از پنج خوشه آماری به طور تصادفی انتخاب شده بودند انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه تنظیمی بود که از طریق مراجعه به مراکز بهداشتی و مصاحبه با زنان باردار تکمیل شد. سپس اطلاعات به دست آمده به کمک برنامه آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد.

  یافته ها: دامنه تغییرات سنی زنان باردار 44-13 سال با میانگین 13/25 سال بود. 5/93% مادران خانه دار و3/52% بی سواد بودند. 72% تعداد فرزندان دلخواه خود را دو نفر ذکر کردند. 8/30% بارداری های فعلی ناخواسته و 2/11% سابقه حاملگی ناخواسته قبلی داشتند. تفاوت میانگین سنی در حاملگی ناخواسته در مقایسه با حاملگی خواسته از نظر آماری معنی دار بود (8/28 سال در مقابل 7/23 سال) (05/0 p< ) . 7/75% حاملگی های ناخواسته با وجود استفاده از روش های تنظیم خانواده اتفاق افتاده بود. حاملگی های ناخواسته در زنان بی سواد به طور معنی داری بیشتر از افراد با سواد بود (3/52% در برابر 26%) (001/0 p< ) همچنین بین اشتغال زنان باردار و تحصیلات همسران با نوع حاملگی (خواسته و ناخواسته بودن) رابطه آماری معنی داری وجود داشت (0001/0 p< ).

  نتیجه گیری: در مجموع با توجه به شیوع 8/30% حاملگی ناخواسته و استفاده نامرتب از روش های پیشگیری می توان گفت آموزش و اطلاع رسانی در زنان باردار مراجعه کننده به مراکز فوق کافی نبوده و آموزش نحوه استفاده روش های پیشگیری و پیگیری آنها ضروری به نظر می رسد.

---

  زمینه و هدف: حاملگی ناخواسته یکی از معضلات مهم کشورهای جهان است. در کشور ما نیز علیرغم تلاش های فراوان مسئولین دستگاه های ذیربط و پوشش وسیع تنظیم خانواده، حاملگی ناخواسته و عواقب ناشی از آن از جمله سقط های عفونی از مشکلات شایع می باشند. مطالعه حاضر به منظور بررسی علل حاملگی های ناخواسته در خانم های حامله مراجعه کننده به بیمارستان کوثر ارومیه انجام شد.

  روش کار: این مطالعه از نوع توصیفی - تحلیلی است. اطلاعات مورد نیاز در 330 مورد حاملگی ناخواسته از 1830 زن حامله مراجعه کننده به بیمارستان کوثر ارومیه در طی شش ماه آخر سال 1378، از طریق مصاحبه حضوری و تکمیل پرسشنامه جمع آوری شده است. داده های جمع آوری شده از طریق نرم افزار آماری SPSS و با استفاده از آزمون های آماری مجذور کای و تی تجزیه و تحلیل شد.

  یافته ها: 6/83%‌ افراد مورد مطالعه بی سواد و کم سواد، 36/96% خانه دار،‌ 69/59% سن بیش از 30 سال و‌ 09/79% تعداد فرزندان سه و یا بیشتر داشتند. در مورد روش جلوگیری از بارداری 40% از قرص ضدبارداری، 5/25% روش طبیعی، 10% IUD ( Intra Uterine Device )، 4/6% روش های تزریقی، 5/4%‌ مینی پیل، 6/3% کاندوم، 7/2% ‌شیردهی، ‌9/0% ‌ریتمیک و 6/0% از توبکتومی استفاده می کردند. 8/5% افراد از هیچ روش ضدبارداری استفاده نمی کردند. بین افزایش سن و دفعات حاملگی ناخواسته از نظر آماری ارتباط آماری معنی دار به دست آمد (44/0= r 0001/0 p< ). یک همبستگی منفی معنی دار بین میزان تحصیلات و دفعات حاملگی (39/0= r 0001/0 p< ) به دست آمد. علل ناکامی شامل استفاده نامرتب از قرص، ‌مینی پیل و کاندوم (هر کدام بیش از 90%)،‌ عدم آشنایی با روش مقابله به هنگام فراموشی مصرف قرص (77/0)، خارج کردن IUD ، قصور درتزریق در روش DMPA ( Depot Medroxy Progestrone Acetate ) و استفاده غلط از روش شیردهی بود.

  نتیجه گیری: نتایج نشان داد افراد مورد مطالعه علیرغم دسترسی مناسب به روش های مطمئن پیشگیری، عموما ً به علت کمبود اطلاعات ، استفاده نامرتب و برداشت های نادرست از عوارض روش های پیشگیری، از روش های غیر مطمئنی که در آنها احتمال شکست به علت سهل انگاری فردی یا فراموشی وجود داشت ، استفاده می کردند. مد نظر قرار دادن مشکلات ذکر شده توسط مراکز تنظیم خانواده می تواند شیوع حاملگی ناخواسته را کاهش دهد.

---

زمینه و هدف: مطالعات مختلف جنبه‎های روانی - اجتماعی زایمان را مطرح نموده، به طوری که اهمیت این جنبه ها کمتر از عوامل طبی و مامایی نبوده است. پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه تجربی است که با هدف تعیین تأثیر حمایت مداوم حین زایمان توسط فرد همراه بر روند و پی آمد زایمان در زنان نخست حامله انجام شد.

روش کار: افراد شرکت کننده در پژوهش شامل کلیه زنان در محدوده سنی 30-18 سال، با حاملگی ترم، تک قلو، نمایش سر، شروع خودبخودی زایمان و بدون عوارض بارداری بودند، که از میان آنها 50 نفر در گروه آزمون (همراه دار) و 50 نفر در گروه شاهد (بدون همراه) مورد بررسی قرار گرفتند. افراد همراه دانشجویان مامایی بودند و حمایت ها شامل صحبت کردن، دلداری، لمس و نوازش، تشویق، اطمینان بخشی و فراهم سازی راحتی فیزیکی (کمک در تغییر وضعیت، خنک کردن با بادبزن دستی، برطرف ساختن خشکی لب ها) بود. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از آزمون تی، کای اسکوئر و آزمون دقیق فیشر صورت گرفت.

یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که حمایت مداوم حین زایمان توسط فرد همراه باعث کاهش طول فاز فعال زایمان (p<0/01)، کاهش زایمان به طریقه سزارین (p=0/026) و افزایش نمره آپگار دقیقه اول (p=0/015) و شروع زودتر تغذیه با شیر مادر می شود (p<0/01). همچنین یافته ها نشان داد که طول مرحله دوم زایمان، آپگار دقیقه پنجم در دو گروه تفاوت معنی داری ندارند.

نتیجه گیری: با توجه به یافته های فوق می توان نتیجه گرفت که حمایت مداوم حین زایمان نتایج زایمان را بهبود می بخشد

---

 زمینه و هدف: با توجه به شیوع تهوع و استفراغ حاملگی NVP(Nausea and Vomiting of Pregnancy) و عوارض شناخته شده آن و گزارشات مبنی بر اثر درمانی طب فشاری بر NVP ، این مطالعه با هدف تعیین اثر طب فشاری با مچ‌بند بر تهوع و استفراغ حاملگی در درمانگاه های شهر اردبیل، سال 1384 انجام گرفت. روش کار : این تحقیق به روش کارآزمایی بالینی یکسو کور روی 75 نفر خانم مبتلا به NVP انجام شد. زنان شرکت کننده واجد شرایط پس از همسان‌سازی از نظر شدت تهوع و استفراغ و سن حاملگی، بطور تصادفی در سه گروه 25 نفری مورد، دارونما و شاهد قرار گرفتند. گروه ها شامل گروه مورد، مچ‌بند با دکمه فشاری به نقطه پ-6، گروه دارونما، مچ‌بند بدون فشار به نقطه پ-6 و گروه شاهد، بدون مداخله بودند. علایم تهوع و استفراغ با استفاده از پرسشنامه دو بار در روز به مدت 6 روز سنجیده شد. در سه روز اول هر سه گروه بطور یکسان و بدون مداخله و در سه روز دوم با درمان، دارونما و یا بدون مداخله پرسشنامه‌‌ها را تکمیل نمودند. علایم NVP در روزهای قبل از درمان و طول دوره درمان ثبت و مقایسه دوبه دو با آزمون های آنالیز واریانس و ویلکاکسون و توکی وکروسکال والیس تجزیه و تحلیل آماری شد.

  یافته‌ها: میانگین سنی زنان شرکت کننده گروه های (مورد 92/3 ± 3/24، دارونما 32/4 ± 9/24 و شاهد 38/3 ± 4/25 سال) سن بارداری گروههای (مورد 84/2 ± 4/12، دارونما 19/3 ± 9/12 و شاهد 81/2 ± 4/12هفته) تعداد حاملگی گروههای (مورد 7/1، دارونما6/1 و شاهد4/1 دفعه)، سطح تحصیلات، شغل، تعداد زایمان و نحوه رعایت رژیم غذایی بین گروه های مطالعه تفاوت آماری معنی‌داری نداشتند. میانگین نمره شدت تهوع گروه مورد از 61/18 ± 1/25 به 06/11 ± 0/12، گروه دارونما از 67/14 ± 8/22 به 31/12 ± 1/16 و گروه شاهد از 48/7 ± 3/16 به 92 /8 ± 5/17 تغییر یافت. میانگین دفعات استفراغ گروه مورد از 33/3 ± 1/3 به66/1 ± 5/1، گروه دارونما از30/4 ± 1/3 به 68/3 ± 9/1 و گروه شاهد از8 2/2 ± 2/1 به 44/1 ± 4/1 رسید. تفاوت میانگین نمره شدت تهوع قبل و طول دوره درمان در گروه مورد بیشتر از گروه دارونما(043/0 p< )و در گروه دارونما بیشتر از گروه شاهد بود (009/0 p< ). تفاوت میانگین دفعات استفراغ در گروه مورد و دارونما بیشتر از گروه شاهد (009/0 p< ) ولی تفاوت بین گروه های مورد و دارونما معنی‌دار نبود.

  نتیجه‌گیری: مچ‌ بند با دکمه فشاری در کاهش شدت تهوع نسبت به دارونما و شاهد موثر بود. مچ‌بند فشاری در کاهش دفعات استفراغ نسبت به گروه دارونما بی اثر ولی نسبت به گروه شاهد موثر بود. بنابراین مچ‌بند بدون فشاربه نقطه پ-6 نیز در کاهش علایم NVP مؤثر بوده ولی تاثیر آن به اندازه مچ‌بند فشاری با فشار به نقطه پ-6 نیست. با توجه به شایع بودن NVP و عوارض مصرف داروها و موثر بودن طب فشاری، استفاده از مچ بند در خانم های مبتلا به NVP پیشنهاد می گردد .    

---

زمینه و هدف: بیماری وسواس یک بیماری شایع در روانپزشکی است و تقریبا در 2% جمعیت جهان دیده می شود و موجب افزایش اضطراب در بیمار می گردد. بیماری وسواس در دوران قاعدگی، حاملگی و بعد از زایمان زنان ممکن است شروع شود و باعث افت در کیفیت زندگی زنان می شود. هدف از این مقاله بررسی عوامل موثر بر شروع وسواس در سنین باروری زنان می باشد.

روش کار: در یک مطالعه توصیفی، 53 زن با تشخیص DSM-IV (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) برای وسواس در درمانگاه تخصصی روانپزشکی بیمارستان فاطمی اردبیل مورد مصاحبه قرار گرفتند. پرسشنامه شامل دو بخش مشخصات دموگرافیک و سوالاتی در مورد شروع وسواس در قاعدگی، حاملگی و بعد از زایمان و شیردهی بود که توسط بیماران تکمیل شدند. داده ها توسط نرم افزار آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

یافته ها: در دو نفر (3/8%) از نمونه ها شروع وسواس با اولین قاعدگی و در شش نفر (12/5%) در دوران بارداری بود. چهار نفر در حاملگی دوم و در شش نفر در دوران بعد از زایمان بود و در دو نفر بعد از زایمان اول وسواس شروع شده و سه نفر بعد از زایمان اول دچار اختلالات خلقی شدند.

نتیجه گیری: یافته های این پژوهش نشان داد که در دوران بارداری، زایمان و بعد از زایمان احتمال عود وسواس بیشتر میباشد و زنان باید در این دوران از نظر مشکلات روانی تحت نظارت ومراقبت قرار گیرند و به بهداشت روانی زنان بویژه در این دوران توجه بیشتر شود

---

زمینه و هدف: در طی حاملگی به دلیل افزایش حجم پلاسمای مادری، مقدار Hb و HCT کاهش می یابد. نیاز خانم باردار به آهن به دلیل افزایش حجم خون و سلولهای خونی، رشد جنین و جفت افزایش می یابد و به همین دلایل برای بسیاری از خانمهای باردار مکمل یاری با آهن صورت می گیرد. در این مطالعه شاخصهای خونی بعد از مصرف دوزهای مختلف مکمل یاری آهن در خانمهای باردار سالم بررسی شدند تا بتوان از مصرف زیادی آهن خودداری نمود.

روش کار: در این مطالعه مقطعی - تحلیلی، از بین خانمهای باردار سالم 150 نفر انتخاب و به دو گروه شاهد و مورد تقسیم شدند. از 3 ماهه دوم به گروه شاهد دوزهای روزانه آهن و به گروه مورد، 3 بار در هفته مکمل آهن داده شد و در 3 ماهه اول، دوم و سوم آزمایش CBC بر روی آنان انجام و داده ها با روش آماری SPSS آنالیز گردید.

یافته ها: مقادیر Hb، HCT و RBC در هر دو گروه شاهد و مورد در 3 ماهه دوم و سوم نسبت به 3 ماهه اول با اختلاف معنی داری کاهش (p<0/05) داشته است. ولی تفاوت معنی داری در مقادیر شاخصهای خونی در بین دو گروه دیده نشده است.

نتیجه گیری: با توجه به اینکه اختلاف معنی داری در بین دو گروه شاهد و مورد در مقادیر شاخصهای خونی مشاهده نشده است. پیشنهاد می شود که در خانمهای باردار سالم از دوزهای متناوب مکمل آهن استفاده گردد تا از اثرات احتمالی زیانبار مصرف زیادی آهن جلوگیری شود.

---

  زمینه و هدف: ترومبوسیتوپنی با شمارش پلاکتی کمتر از 150 هزار در میکرولیتر در 7 تا 10 درصد از بارداری­ها مشاهده می­­­­شود. اتیولوژی ترومبوسیتوپنی در حاملگی می­­­تواند از یک اختلال خوش خیم مثل ترومبوسیتوپنی حاملگی تا سندرم HEELP ( (Hemolysis , Elevated liver Enzymes , Low Platelet count که می­تواند کشنده باشد متفاوت باشد. هدف از انجام این مطالعه، بررسی فراوانی ترومبوسیتوپنی در حاملگی در مراجعه کنندگان به مراکز بهداشتی تنکابن در سال 88-1387 بود.

  روش کار: در این مطالعه مقطعی 150 زن باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی تنکابن که در سه ماهه سوم بارداری بودند با روش نمونه­گیری آسان جهت شرکت در مطالعه انتخاب شدند. اطلاعات دموگرافیک و شرح حال فرد، بررسی و آزمایش شمارش سلول­های خونی درخواست شد. در صورت وجود ترومبوسیتوپنی، بررسی­های آزمایشگاهی آنان توسط هماتولوژیست صورت گرفت و آزمایشات تکمیلی لازم بر اساس نیاز هر فرد انجام شد. تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS نسخه 5/11 و آزمون مجذور کای صورت گرفت و 05/0 p < به عنوان معنی دار در نظر گرفته شد.

  یافته ها: شیوع ترومبوسیتوپنی در بارداری 66/12 % و بیشترین شیوع ترومبوسیتوپنی (68%) در زنان نولی پار دیده شد. علت 95 % موارد، ترومبوسیتوپنی حاملگی و علت 5 % دیگر، ITP بود. افراد دچار ترومبوسیتوپنی حاملگی دچار عارضه نشدند و نیازی به درمان نداشتند. فرد دچار ITP ­­­­­ (Idiopathic Thrombocytopenic Purpura) طی زایمان با ایمونوگلوبولین وریدی درمان گردید.

  نتیجه گیری: ترومبوسیتوپنی حاملگی، شایعترین (95%) علت ترومبوسیتوپنی در حاملگی می باشد و از آنجایی که هیچ عارضه ای برای بیمار و جنین به دنبال ندارد، مسئله­ی نگران کننده­ای محسوب نشده و نیازمند مداخلات خاص نیز نمی باشد.

---

  لنفوم غیر هوچکین در حاملگی بسیار نادر است. شیوع آن 8/0 در 100000 زن باردار گزارش شده است. این گزارش در مورد زن 19 ساله با حاملگی اول که در هفته 14 بارداری داخل رحمی تشخیص لنفوم غیر هوچکین سلول بزرگ با نمونه برداری از بافت تیرویید داده شده است. این زن بعد از ختم بارداری، با رژیم درمانی 6 دوره ای (سیکلوفسفامید، دوکسوروبیسین، وینکریستین، پردنیزون) تحت درمان قرارگرفت.

---

زمینه و هدف: دیابت بارداری یکی از شایع‌ترین مشکلات طبی در دوران بارداری است که پیامدهای منفی متعددی برای مادر و جنین به همراه دارد. آگاهی زنان در مورد دیابت بارداری و برنامه‌ریزی آموزشی بر اساس نیازسنجی در تشخیص زودرس و کاهش عوارض احتمالی دیابت بارداری می‌تواند نقش موثری داشته باشد. هدف از این مطالعه تعیین نیازهای آموزشی مادران باردار دیابتی در مراکز بهداشتی درمانی مشگین‌شهر در سال 1397 بود.
روش کار: این مطالعه توصیفی مقطعی در بهار و تابستان 1397 به صورت سرشماری بر روی 689 زن باردار مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی درمانی مشگین‌شهر انجام گرفت. گردآوری داده‌ها با استفاده از‌ پرسشنامه روا و پایای ‌هاشمی بنی و همکاران (2015) متشکل از سه قسمت اطلاعات دموگرافیک، آگاهی‌سنجی و نیازسنجی آموزشی مادران مبتلا به دیابت بارداری انجام گرفت. داده‌ها در نرم‌افزار آماری SPSS-16 تجزیه و تحلیل شدند.
یافته‌ها: میانگین سنی زنان باردار شرکت‌کننده در مطالعه 6/22±26/94 سال بدست آمد که میانگین سن حاملگی آنها 9/18±24/36 هفته بود. از 689 مادر باردار حاضر در مطالعه، 22 نفر مبتلا به دیابت بارداری بودند و شیوع دیابت بارداری 3/2 درصد برآورد گردید. میانگین نمره آگاهی مادران باردار دیابتی از سوالات دیابت بارداری 3/79±9/95 از 13 برآورد شد. در تمام گویه‌های دیابت بارداری حداقل یک سوم از مادران دیابتی نیاز به آموزش را گزارش نمودند.
نتیجه‌گیری: مادران باردار دیابتی علی‌رغم آگاهی بالا در زمینه دیابت بارداری همچنان نیاز به آموزش بیشتر در این مورد را اظهار داشته‌اند، لذا برگزاری دوره‌های آموزشی سطح‌بندی شده برای تکمیل اطلاعات مادران در جهت مراقبت بهتر از خود ضروری به نظر می‌رسد.