10 نتیجه برای تروما
حجت حسین پور فیضی، ایرج لطفی نیا،
دوره 5، شماره 1 - ( 1-1384 )
چکیده
زمینه و هدف : سندرم آمبولی چربی با جراحات ناشی از ضربه و یا سایر بیماری ها دیده می شود. شیوع این بیماری در شکستگی استخوان های بلند5-2 درصد است. آمبولی چربی به علت انسداد رگ های خونی بدن توسط گلبول های چربی وارد شده به جریان خون ایجاد می شود. این مطالعه به بررسی علایم، یافته های آزمایشگاهی و موارد تشخیص داده شده آمبولی چربی پرداخته است.
روش کار: در یک مطالعه گذشته نگر طی سال های 78-1376 پرونده مصدومین ارجاعی به بیمارستان شهدا و امام خمینی تبریز بررسی شد و موارد بستری در بخش مراقبت های ویژه با تشخیص آمبولی چربی تروماتیک استخراج شد. بر اساس پرسشنامه تنظیم شده اطلاعات لازم مانند سن، جنس، نوع شکستگی، یافته های بالینی، آزمایشگاهی و زمان شروع علایم جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.
یافته ها: از1660 پرونده بررسی شده 17 مورد آمبولی چربی وجود داشت. بیشترین موارد ابتلا به آمبولی چربی در مردان میانسال بود . بیشترین علایم بالینی نارسایی تنفسی، تاکیکاردی و تغییرات سطح هوشیاری بود . آمبولی چربی بیشتر با شکستگی تنه استخوان های فمور و تیبیا دیده شد. بارزترین و قابل اعتمادترین آزمون آزمایشگاهی پایین بودن سطح اکسیژن خون شریانی (60 Pao2< ) تشخیص داده شد.
نتیجه گیری: آمبولی چربی در شکستگی های استخوان های بلند اندام تحتانی بخصوص افراد میانسال، بعنوان عارضه تهدید کننده حیات بیمار باید مد نظر بوده و از تعیین سطح اکسیژن خون شریانی می توان به عنوان یافته آزمایشگاهی قابل اعتماد استفاده نمود.
شهرام حبیب زاده، افشین فتحی، همایون صادقی، فیروز امانی ، مهیار قمری،
دوره 6، شماره 1 - ( 1-1385 )
چکیده
زمینه و هدف: سینوزیت به التهاب حفرات دور بینی اطلاق می شود. استاندارد طلایی تشخیص سینوزیت باکتریال با تعیین دقیق اتیولوژی سینوزیت به وسیله اخذ نمونه پونکسیون در شرایط استریل از درون سینوس است که عملی تهاجمی می باشد. مطالعه حاضر با هدف مقایسه تاثیر آموکسی سیلین با کلاریترومایسین در درمان سینوزیت حاد باکتریال کسب شده از جامعه طراحی گردیده است.
روش کار: مطالعه به صورت کارآزمایی بالینی یک سوکور و با انتخاب تصادفی 30 کودک در هر یک از گروه های بیمار و شاهد انجام شد. سینوزیت حاد به سینوزیتی که کمتر از چهار هفته به طول انجامیده اطلاق گردید. معیارهای ورود به مطالعه شامل ترشحات ته حلقی چرکی یا ترشح چرکی از بینی به همراه وجود حداقل سه مورد از موارد ذیل، درد موضعی یک طرفه در صورت یا سر، بوی بد دهان، بدتر شدن علایم در طی پنج تا هفت روز قبل و درجه حرارت بیشتر یا مساوی 38 درجه سانتی گراد زیر بغل بودند. به یکی از گروه ها به صورت تصادفی (گروه A ) کلاریترومایسین (KLACID) با دوز 15 میلی گرم به ازای هر کیلو گرم در دو دوز منقسم و به گروه دوم به صورت تصادفی (گروه B ) آموکسی سیلین با دوز 40 میلی گرم به ازای هر کیلو گرم در سه دوز منقسم داده شد. داده های جمع آوری شده با نرم افزار آماری SPSS نسخه نه و با استفاده از آزمون های مجذور کای و تی مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.
یافته ها: از نظر پاسخ به درمان نه نفر (30%) بیماران گروه B و 26 نفر (86%) بیماران گروه A در روز دهم احساس بهبودی کامل داشتند. این اختلاف با توجه به آزمون مجذور کای معنی دار بود(001/0 p= ) . در مورد سرعت ایجاد بهبودی، احساس بهبودی در گروه B ، در 0 ± 10 روز (میانگین ± انحراف معیار) و در گروه A در 9/1 ± 6 روز ایجاد شد که این اختلاف از نظر آماری معنی دار بود(001/0= p ).
نتیجه گیری: علی رغم حجم کم نمونه، تفاوت در میزان تاثیر کلاریترومایسین در مقایسه با آموکسی سیلین معنی دار بود (001/0= p )، بنابراین می توان از آن به عنوان یکی از داروهای موثر در درمان سینوزیت حاد باکتریال استفاده نمود.
فیروز امانی، شهرام حبیب زاده، خلیل رستمی ،
دوره 9، شماره 1 - ( 1-1388 )
چکیده
زمینه و هدف: تروما یکی از علل اصلی مرگ ومیر و معلولیت در جوامع است که سالانه موجب مرگ میلیونها انسان در سراسر جهان شده و بارمالی زیادی را به سیستم های بهداشتی تحمیل می کند. با توجه به فراوانی مکانیسمهای تروما و شناخت شایعترین مکانیسم ایجاد آن در بیماران، مطالعه حاضر به بررسی خصوصیات تروماهای ثبتی در بیمارستان فاطمی اردبیل طرح ریزی شد.
روش کار: این مطالعه توصیفی مقطعی بر روی بیماران ترومایی مراجعه کننده به اورژانس بیمارستان فاطمی شهر اردبیل در یک فاصله زمانی 6 ماهه از اول دی ماه تا پایان خرداد سالهای 87-1386 انجام شد. برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه ای شامل داده های جمعیت شناختی، مکانیسم تروما، محل رخداد حادثه، نحوه انتقال بیماران و سایر اطلاعات استفاده و با مصاحبه رودررو با بیمار و همراه بیمار تکمیل گردید. داده ها در نرم افزار آماری SPSS و با روشهای آمار توصیفی و تحلیلی آنالیز شدند.
یافته ها: تعداد 955 نفر از بیماران ترومایی مراجعه کننده به اورژانس بیمارستان فاطمی اردبیل وارد مطالعه شدند. میانگین سنی بیماران 7/18 ± 7/28 سال بوده و 9/69% موارد مرد بودند. حدود 50% از بیماران کمتر از 25 سال سن داشتند. شایعترین مکانیسم تروما در رتبه اول سقوط از بلندی با 5/38% و سپس بریدگی و تصادفات با وسایل نقلیه به ترتیب با 1/22% و 8/10% در رتبه های بعدی قرار داشتند. رضایتنمدی از خدمات اورژانس نسبتا بالا بوده است و تنها 9% با آمبولانس به اورژانس منتقل شده بودند.
نتیجه گیری: شایعترین مکانیسم تروما سقوط از بلندی و سپس بریدگی و تصادفات با وسیله نقلیه بود. رضایتمندی از خدمات اورژانس نسبتا بالا بود.
علی محمدیان اردی ، سعید صادقیه اهری، ژاله سعیدیان ،
دوره 9، شماره 1 - ( 1-1388 )
چکیده
زمینه و هدف: حوادث 16% از بار جهانی بیماریها را به خود اختصاص می دهد و بخش زیادی از مرگ و میر و ناتوانی را سبب می گردد. امروزه آمپوتاسیون اندام یکی از مشکلات مهمی است که با آن مواجه هستیم و همراه با عوارض جدی عملکردی روانی و شخصیتی در جامعه است. این مطالعه به بررسی علل و انواع آمپوتاسیون تروماتیک در بیماران مراجعه کننده به مرکز آموزشی درمانی فاطمی اردبیل پرداخته است.
روش کار: مطالعه حاضر از نوع توصیفی تحلیلی گذشته نگر بود که با استفاده از ابزار پرسشنامه اطلاعات مربوط به مراجعه کنندگان جمع آوری گردیده است. نمونه مورد مطالعه شامل کلیه مراجعین باآمپوتاسیون اندام به تعداد 218نفر بود که در طی دو سال از ابتدای سال1384تا پایان سال 1385به مرکز آموزشی درمانی فاطمی اردبیل مراجعه کرده اند.
یافته ها: در این مطالعه میانگین سنی آسیب دیدگان 1/19 ± 9/28سال و مردان حدود سه برابرزنان دچار آسیب شده اند. بیشتر مراجعه کنندگان در فصل تابستان و بین ساعات 8 صبح الی 8 شب آسیب دیده اند. ساکنان شهرها و روستاها تقریبا به یک نسبت دچار آسیب شده اند.بیشتر آسیب دیدگان(6/39%) بیسواد بوده و در محیط های باز بویژه در محیط کار دچار حادثه شده اند. شایعترین وسیله عامل آمپوتاسیون وسایل کشاورزی و دامپروری بخصوص چین علف خردکن بوده است.بیشتر آسیب ها از نوع کامل (5/50%) و غیر عمدی(5/99%) بوده اند.آسیب در اندام فوقانی (5/94%) و در ناحیه دست و بویژه انگشتان (97%) شیوع بیشتری دارد
نتیجه گیری: بر اساس نتایج این تحقیق ا فراد مذکر در معرض خطر بیشتری قرار دارند.بیشتر آسیبها در ساعاتی از شبانه روز اتفاق افتاده است که افراد در محیطهای کاری و مشغول به کار بوده اند و آمپوتاسیون با وسایل کشاورزی و دامپروری شیوع بالایی دارد که احتمالا بدلیل ساختار اولیه و ابتدایی این وسایل می باشد
رحیم معصومی، نوید معصومی، نسرین فولادی، الهه سمیعی،
دوره 11، شماره 3 - ( 6-1390 )
چکیده
زمینه و هدف: هایفما به وجود خون در اتاق قدامی اطلاق شده و ترومای بلانت از علل شایع ایجاد آن میباشد. از عوارض هایفما میتوان به خونریزی ثانویه اشاره کرد. هدف از پژوهش حاضر تعیین اثر داروی ترانکسامیک اسید ( Tranexamic Acid ) در کاهش عود خونریزی اتاق قدامی در هایفمای تروماتیک بود.
روش کار: مطالعه حاضر از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی شده می باشد که بر روی 54 بیمار مبتلا به هایفمای تروماتیک که در بین سالهای 1385 تا 1387 به بخش چشم بیمارستان علوی مراجعه کرده بودند، انجام شد. بیماران به دو گروه تقسیم و یک گروه داروی ترانکسامیک اسید و گروه دیگر شبه دارو دریافت کردند. پس از بررسی و معاینه چشم در مدت زمان معین، داده های حاصل با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 و آزمونهای آماری کای دو و تی تست مورد بررسی قرار گرفت.
یافته ها: بر اساس نتایج حاصل از مطالعه حاضر 6/79% از بیماران مرد و 4/20% زن بودند. متوسط سن بیماران 44/9 ± 8/19 سال بود. 3/33% افراد حدت بینایی در حد Light Perception ، 6/29% در حد Hand Motion و 2/35% در حد Finger Count بود. در این مطالعه 9/1% افراد هایفمای گرید I ، 1/11% گرید II و 9/38% گرید III و 1/48% گرید IV داشتند. در بین افرادی که داروی ترانکسامیک اسید دریافت کرده بودند خونریزی مجدد مشاهده نشد و در سایر بیماران در 5 نفر عود خونریزی داشتند.
نتیجه گیری: مصرف داروی ترانکسامیک اسید به میزان 19% باعث کاهش عود خونریزی گردید، بنابراین مصرف این دارو جهت کاهش عود خونریزی در هایفمای ترومای بلانت و انجام مطالعات بیشتر جهت تعیین ارتباط بین فشار داخل چشم بیماران و میزان خونریزی مجدد پیشنهاد میشود.
شادی شاهسوان، عبدالعزیز رستگار لاری، بیتا بخشی، پرویز اولیاء، ملیحه نوبخت،
دوره 16، شماره 3 - ( 7-1395 )
چکیده
زمینه و هدف: جنس شیگلا باکتریهای گرم منفی هستند که عامل بیماری شیگلوزیس بوده و در کودکان زیر دو سال، افراد مسن و کسانی که ضعف سیستم ایمنی دارند میتواند مشکل ساز شود. آنچه که امروزه درمان بیماریهای عفونی را پیچیده میکند؛ مقاومت همزمان به چند آنتی بیوتیک میباشد.گونه های شیگلا نیز مانند سایر باکتریها به آنتی بیوتیکهایی که به صورت معمول در درمان شیگلوزیس استفاده میشود، مقاوم شده اند. هدف این مطالعه بررسی الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی و مقاومت به تتراسایکلین و آزیترومایسین در جدایه های شیگلا میباشد.
روش کار: 50 جدایه شیگلا از کودکان زیر پنج سال مبتلا به اسهال از سه بیمارستان در شهر تهران جمع آوری و وارد مطالعه شدند که شناسایی آنها به روش های بیوشیمیایی، آگلوتیناسیون و مولکولی (ژنهای ,rfc ipaH, wbgz) انجام شد. حساسیت ضدمیکروبی با روش دیسک آگار دیفیوژن برای آمپی سیلین، آزیترومایسین، سیپروفلوکساسین، داکسی سایکلین، لووفلوکساسین، ماینوسایکلین، نالیدیکزیک اسید، نورفلوکساسین، استرپتومایسین، تری متوپریم سولفامتوکسازول و تتراسایکلین و بررسی حداقل غلظت بازدارندگی برای تتراسایکلین و آزیترومایسین انجام شد.
یافته ها: از 50 جدایه شیگلا 16 درصد به عنوان شیگلا فلکسنری و 84 درصد به عنوان شیگلا سونئی شناسایی شدند. 98 درصد همزمان به چند دارو مقاوم بودند. بیشترین جدایه ها به استرپتومایسین، تری متوپریم سولفا متوکسازول، تتراسایکلین و داکسی سایکلین مقاوم بودند. مقاومت به آزیترومایسین 6 درصد گزارش شد. تمامی جدایه ها به نورفلوکساسین و لووفلوکساسین حساس بودند. در این مطالعه نه الگوی مقاومت برای شیگلا مشاهده شد.
نتیجه گیری: مقاومت به تتراسایکلین در این جدایه ها بسیار بالا بوده و همچنین مقاومت به آزیترومایسین هم به عنوان آنتی بیوتیکی که در سالهای اخیر استفاده میشود قابل ملاحظه میباشد.
امیراحمد عرب زاده، حامد زندیان، ایرج پورفرزان، رضا علائی، نگین حق شناس، سعید صادقیه اهری، میرسلیم سیدصادقی،
دوره 18، شماره 2 - ( 4-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: ترومای شکمی یکی از شایعترین علل مرگ در سنین یک تا 44 سالگی میباشد. ترومای شکم یکی از شایعترین موارد تروما است. لاپاراتومی میتواند روش درمانی بکار برده شده در ترومای شکم باشد. هدف مطالعه بررسی فراوانی علل لاپاراتومی در ترومای نافذ و غیرنافذ شکمی در سال 1395 بود.
روش کار: مطالعه توصیفی حاضر بر روی پروندههای 120 بیماربستری به علت ترومای نافذ و غیرنافذ شکم در ییمارستان دکتر فاطمی اردبیل در سال 1395 که به روش سرشماری انتخاب شده بودند، انجام شد. معیار ورود به مطالعه شامل تشخیص ترومای شکمی در بیماران و تشخیص جراح عمومی در خصوص وجود شرایط لاپاراتومی بود. در این مطالعه متغیرهای سن، جنس، سطح تحصیلات، نوع تروما (نافذ و غیرنافذ)، نتایج جراحی لاپاراتومی یافته های فیزیکی و پاراکلینیک بیماران قبل از عمل جراحی با استفاده از چک لیست محقق ساخته جمع آوری و در قالب نرم افزار SPSS-16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته ها: نتایج نشان داد 80 درصد بیماران مذکر، 35 درصد مربوط به گروه سنی 29-20 سال بودند. 38/3 درصد نافذ و 61/7 درصد غیرنافذ بودند. شایعترین مکانیسم منجر به ترومای شکمی غیر نافذ، تصادف با اتومبیل بود (83/8%). علائم تحریک پریتوئن در 5/56 درصد از بیماران با ترومای شکمی نافذ و 62/2 درصد از بیماران ترومای غیرنافذ مشاهده شد. هیپوتانسیون در 21/7 درصد از بیماران با ترومای شکمی نافذ و 62/2 درصد از بیماران ترومای غیرنافذ مشاهده گردید. شایعترین ارگان آسیب دیده در بین بیماران ترومای شکمی غیرنافذ، طحال و شایعترین اندام داخل شکمی آسیب دیده در موارد ترومای نافذ رودهها بود. لاپاراتومی منفی در بیماران با ترومای نافذ به طور قابل توجهی بیشتر از بیماران با ترومای غیرنافذ بود (0/0001<p). 9/2 درصد از کل بیماران فوت شده بودند که میزان فوتی در بین بیماران با ترومای غیرنافذ بیشتر از بیماران با ترومای نافذ بود (0/05>p).
نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد: 1. تصادفات جاده ای و جسم نافذ به ترتیب شایعترین دلایل لاپاراتومی در بیماران با ترومای نافذ و غیرنافذ بود. 2. طحال و روده کوچک به ترتیب شایعترین اندامهای داخل شکمی آسیب دیده در بیماران ترومای شکمی غیرنافذ و نافذ بود، و 3. مردان جوان مهمترین جمعیت در معرض خطر ترومای شکمی در محیط مورد مطالعه شناخته شدند.
حسن عدالتخواه، سعید صادقیه اهری، صفا موسوی،
دوره 21، شماره 3 - ( 7-1400 )
چکیده
زمینه و هدف: آکنه التهاب مزمن واحدهای پیلوسباسه است و در نوع شدید پاسخهای درمانی متفاوتی را در مقابل رژیمهای خوراکی آنتی بیوتیکی نشان میدهد. هدف این مطالعه مقایسه تاثیرات توام اریترومایسین و دوز پائین ایزوترتینوئین خوراکی با اریترومایسین و دوز پائین فلوتامید در خانمهای مبتلا به آکنه نوع شدید است.
روش کار: در یک مطالعه کارآزمایی بالینی کنترلدار تصادفی شده تعداد 80 خانم مبتلا به آکنه نوع شدید وارد مطالعه شدند و به مدت دو ماه تحت درمان قرار گرفتند. گروه اول روزانه 800 میلیگرم اریترومایسین خوراکی و 20 میلیگرم ایزوترتینوئین خوراکی دو روز در میان و گروه دوم روزانه 800 میلیگرم اریترومایسین و فلوتامید خوراکی روزانه میلیگرم دریافت کردند. ارزیابی پاسخ به درمان به صورت شمارش تعداد ضایعات و محاسبه اندیکس شدت آکنه انجام شد. دادههای مطالعه با استفاده از نرم افزار آماری تحلیل گردید.
یافته ها: در مطالعه حاضر تعداد 40 بیمار در هر گروه وارد مطالعه شدند. در نهایت 61 نفر مطالعه را به اتمام رساندند. میانگین اندیکس شدت آکنه در شروع درمان در گروه فلوتامید 15±195/9 بود و در انتهای درمان به5/8 ±52/8 کاهش یافت. میانگین اندیکس شدت آکنه در شروع درمان در گروه ایزوترتینوئین 19/7 ± 247/8بوده و در انتهای درمان به 12/5±76/3 کاهش یافت. اختلاف کاهش در دو گروه از نظر آماری معنیدار نبود (p=0/15).
نتیجه گیری: درمان توام آنتی بیوتیک هم با دوز پائین ایزوتره تینوئین و هم با دوز پائین فلوتامید در درمان آکنه نوع شدید بسیار موثر بود و می تواند درمان مناسبی در آکنه های نوع شدید باشد.
عادله ناصری، محمد شریعت زاده جنیدی، عارفه ناصری،
دوره 22، شماره 2 - ( 4-1401 )
چکیده
زمینه و هدف: ترومای مغزی یکی از شایعترین علل آسیب به سیستم عصبی مرکزی است که میتواند باعث مرگ و ناتوانیهای بلندمدت شود. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی تاثیر هشت هفته ورزش شنا بر میزان حافظه و اینترلوکین 10 در هیپوکامپ و پرفرونتال کورتکس موشهای مبتلا به ترومای مغزی است.
روش کار: 40 سر موش نر نژاد NMRI به صورت تصادفی به چهار گروه (کنترل، شنا، تروما، شنا+ تروما) تقسیم شدند. پس از اتمام پروتکل ورزشی، القای تروما با روش سقوط وزنه اجرا شد. ده روز پس از القای تروما حافظه فضایی موشها از طریق آزمون ماز وای شکل مورد سنجش قرار گرفت. مراحل سنجش اینترلوکین 10 با استفاده از تکنیک الایزا انجام شد. تحلیل آماری از طریق آزمون تحلیل واریانس یک طرفه با آزمون تعقیبی توکی در سطح معناداری 0/05≥ p و با استفاده از نرم افزار SPSS-26 صورت پذیرفت.
یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که هشت هفته ورزش شنا باعث افزایش معنادار میزان حافظه در موشهای مبتلا به ترومای مغزی میشود ( 0/001= p). همچنین هشت هفته ورزش شنا باعث افزایش معنادار میزان IL-10 در هیپوکامپ موشهای مبتلا به ترومای مغزی میشود (=0/001 p) ولی این افزایش در پرفرونتال کورتکس معنادار نبود (0/126 = p).
نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که ورزش شنا قبل از القای ترومای مغزی موجب کاهش التهاب و اختلالات حافظه میشود و بهبودی پس از آسیب را تسهیل مینماید. تمرینات ورزشی قبلی احتمالاً بتواند از طریق افزایش میزان سایتوکاینهای ضدالتهابی از جمله اینترلوکین 10 موجب کاهش التهاب شود و با اثر محافظتی خود آسیبهای ثانویه را محدود نماید.
رضا احمدپور، سمیه حکمت فر،
دوره 23، شماره 2 - ( 4-1402 )
چکیده
زمینه و هدف: اضطراب دندانپزشکی عاملی موثر در کاهش مراجعه کودکان به دندانپزشک است. شناسایی عوامل دخیل در ایجاد اضطراب دندانپزشکی در راستای ارتقای سلامت عمومی ضروری است. هدف از این مطالعه ارزیابی ارتباط ترس و اضطراب دندانپزشکی کودکان 10-5 ساله با پوسیدگی دندان و سابقه تروما در مراجعه کنندگان به کلینیکهای دندانپزشکی اردبیل در سال 1401 بود.
روش کار: 247 کودک (139 نفر دختر و 108 نفر پسر) از نظر اطلاعات دموگرافیک، سابقه ترومای دهان و دندان و وضعیت اجتماعی- اقتصادی از طریق پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفتند. شاخص dmft / DMFT برای بررسی وضعیت سلامت دهان با استفاده از روش معاینه بالینی ثبت شد. ترس و اضطراب دندانپزشکی توسط دو مقیاس استاندارد FIS وCFSS-DS اندازه‌گیری شد. آنالیز داده ها با استفاده از آزمون آماری کایدو انجام شد.
یافته ها: شیوع اضطراب دندانپزشکی براساس شاخص FIS 11.4 درصد و براساس پرسشنامه CFSS-DS برابر با 18.2 درصد بود. کودکان با سابقه مراجعه به دندانپزشک براساس شاخص CFSS-DS سطوح بالاتری از اضطراب را بروز دادند (0.002=p). براساس شاخص FIS در گروه «خیلی ناراحت» فراوانی کودکان بدون سابقه مراجعه به دندانپزشک بیشتر بود (0.009=p). بالابودن شاخص DMFT با سطح بالاتری از اضطراب همراه بود (0.028=p). ارتباط آماری معنی داری بین جنسیت، تعداد خواهر و برادر، موقعیت کودک در خانواده، تحصیلات والدین، سطح درآمد خانواده، سابقه تروما و dmft با سطوح مختلف اضطراب دندانپزشکی مشاهده نشد.
نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که سن، سابقه مراجعه به دندانپزشک و پوسیدگی دندانهای دائمی عوامل موثری بر اضطراب دندانپزشکی کودکان هستند.
.png)
.png){kind=small}
