---

ناباروری، به ویژه در دهه گذشته به عنوان یک مشکل جهانی در حال افزایش است. که تقریبا 10-15 درصد از جمعیت سراسر جهان را تحت تاثیر قرار داده است. منشاء انواع مختلف ناباروری متفاوت است. مطالعات حاکی از آن است که گونه های فعال اکسیژن (ROS) در علل ناباروری، به ویژه ناباروری مردان دخیل هستند. اگرچه ROS برای عملکردهای فیزیولوژیکی از جمله ظرفیت یابی، واکنش آکروزومی و اتصال اسپرم به تخمک ضروری می‫باشد ولی سطح بیش از حد آن می‫تواند یکی از علل اصلی عملکرد ناقص اسپرم باشد، که نه تنها باعث نقص در سلامت DNA اسپرم می شود بلکه به دلیل اکسیدشدن پروتئین‫ها و مخصوصاً اسیدهای چرب غشاء، لقاح را تحت تاثیر قرار می‫دهد. همچنین افزایش سطح استرس اکسیداتیو در اسپرم علاوه بر آنکه سرعت آسیب DNA اسپرم را تسهیل می ‫نماید، می‫تواند منجر به فعال شدن مسیرهای آپوپتوز و مرگ سلول گردد. لذا کیفیت مایع منی از لحاظ عملکردی کاهش می‫یابد. از آنجا که آسیب اکسیداتیو به DNA اسپرم با سقط جنین و اختلالات رشدی در فرزندان همراه است. یافتن راهکارهای جدید شناخت بیولوژی اسپرم از دیدگاه سلولی ملکولی ضروری می‫باشد. بنابراین بررسی و توجه بیشتر به مکانیسم‌های مختلف تاثیر استرس اکسیداتیو بر اسپرم می‌تواند باعث پیشرفت‌ چشمگیری در زمینه اتیولوژی ناباروری مردان گردد.

---

زمینه و هدف: گیاه آرتمیزیا آبسنتین (Artemisia absinthium) معروف به افسنطین به عنوان یک داروی ضد کرم، ضد مالاریا، ضدعفونی کننده، ضدالتهاب و همچنین در درمان درد معده در طب سنتی استفاده می‫شود. در مطالعه حاضر، اثرات عصاره هیدروالکلی افسنطین بر بافت تخمدان و هورمون های محور هیپوفیز گناد در موش ماده نژاد NMRI مورد بررسی قرار گرفت.
روش کار: در این مطالعه تجربی، تزریق عصاره هیدروالکلی گیاه افسنطین به مدت 30 روز متوالی به صورت درون صفاقی (IP) بر روی 50 سر موش با دوزهای 50 (گروه اول)، 100 (گروه دوم)، 150 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن (گروه سوم) انجام گرفت. گروه شاهد فقط آب مقطر دریافت کرد و گروه کنترل بدون تزریق بود. سپس حیوانات تشریح شدند و نمونه خون از قلب آنها گرفته شد. سطوح هورمون های FSH، LH، استروژن و پروژسترون سرم با روش الایزا اندازه‫گیری شد. برش‫های 7 میکرونی از تخمدان با میکروتوم گرفته شد و توسط روش هماتوکسیلین- ائوزین رنگ‫آمیزی شد. داده ها با آنالیز آنوا یکطرفه و آزمون متعاقب توکی مورد سنجش قرار گرفت. سطح معنی‫داری 0/05< pدر نظر گرفته شد.
یافته ها: یافته های مطالعه حاضر، کاهش معنی‫داری (0/05< p) در وزن بدن همه گروه‫های تجربی در مقایسه با گروه کنترل و شاهد نشان داد. در پارامترهایی مانند: قطر بزرگ و کوچک تخمدان، تعداد فولیکول‫های اولیه، ثانویه، در حال رشد، بالغ، و تعداد اجسام زرد کاهش قابل توجهی در گروه‫های تجربی با دوز 100 و 150 میلی‫گرم بر کیلوگرم با سطح معنی‫داری (0/05< p) مشاهده شد. همچنین افزایش معنی‫داری (0/05< p ) در تعداد فولیکول‫های تخریبی در این دوزها مشاهده شد. تغییر معنی‫داری در سطوح هورمون‫های استروژن و پروژسترون در تمام گروه‫های تجربی مشاهده نشد. هرچند  FSHو LH در دوزهای 100 و 150 میلی گرم بر کیلوگرم کاهش معنی‫داری (0/05< p) نشان داد.
نتیجه گیری: به نظر می‫رسد که عصاره هیدروالکلی افسنطین در دوزهای بالا اثرات تخریبی بر فرآیند اووژنز دارد که ممکن است به دلیل ترکیبات موجود در این گیاه مانند آلفا و بتا توجون، آلکالوئید و ساپونین باشد.
 

---

زمینه و هدف: برهمکنش آلبومین (به عنوان مهمترین پروتئین پلاسما) با داروهای مختلف باعث ایجاد تغییرات فارماکوکینتیکی می‫شود. از آنجایی که تعامل داروهای مختلف با آلبومین در تعیین دوز و پیش بینی تداخلات داروها و  دارو با غذا تعیین کننده است، مطالعه در مورد توانایی اتصال داروهای مختلف به آلبومین زمینه مطالعاتی بسیار مهمی محسوب می باشد. روش کار: داکینگ توسط الگوریتم ژنتیکی لامارکین گنجانده شده در نرم افزار اتوداک 4.2 انجام گرفت. ساختارهای سه بعدی آلبومین با استفاده از پایگاه اطلاعاتی بروک هاون (2BXD & 2BXF; www.rcsb.org) به دست آمدند. آماده سازی فایل‫های مولکول‫ها توسط روش AM1 و نرم افزار AutoDock Tools انجام شد.روش بهینه سازی AM1 با استفاده از الگوریتم Polak Ribiere (conjugate gradient) با شرایط نهایی گرادیان RMS 0.1 Kcal / Å mol انجام شد.  برهمکنش‫های دارو- آلبومین توسط نرم افزار لیگ پلات نشان داده شد.
یافته‌ها: اُکسیکونازول و فنتیکونازول به ترتیب قوی ترین اتصال را به سایت های 1 (IIA) و 2 (IIIA) آلبومین از خود نشان دادند (انرژی آزاد اتصال 9/01- و 9/89- کیلو کالری بر مول). لوسین 238 و آلانین 291 اسیدهای آمینه کلیدی در اتصال به سایت 1 و ایزولوسین 388، آسپارژین 391 و لوسین 430 مهم ترین اسیدهای آمینه در اتصال به سایت 2 بودند.
نتیجه گیری: یافته های این مطالعه نشان داد که احتمالاً ضد قارچ ها تمایل بالاتری برای اتصال به سایت 2 آلبومین دارند. مقادیر نسبتاً بالای انرژی آزاد اتصال داروهای ضد قارچ به آلبومین لزوم بررسی‫های بیشتر در زمینه مقایسه قدرت اتصال داروهای ضد قارچ و سایر داروها با آلبومین را مطرح می‫سازد. همچنین نتایج به دست آمده حاکی از این مطلب هستند که در اتصال داروهای ضد قارچ به آلبومین، برهمکنش‫های هیدروفوبی مهم تر از پیوندهای هیدروژنی هستند.

---

زمینه و هدف: در طی سالیان اخیر سی تی اسکن بدون کنتراست به عنوان روش استاندارد طلایی برای تشخیص سنگ مجاری ادراری معرفی شده است. هدف از انجام این مطالعه بررسی امکان پیش بینی اندازه و احتمال دفع سنگ حالب بر اساس ویژگی‫های بالینی و اطلاعات سونوگرافی می‫باشد تا بدین وسیله افرادی که سنگ کوچک حالب قابل دفع دارند شناسایی شده و از انجام سی تی اسکن که مستلزم هزینه و دریافت اشعه است جلوگیری گردد.
روش کار: در این مطالعه تحلیلی مقطعی، از بین مراجعین به اورژانس بیمارستان شهید مدرس دارای علائم بالینی رنال کولیک و سنگ مجاری ادراری، تعداد 50 نفر به روش غیرتصادفی ساده انتخاب گردیدند. اطلاعات اولیه بیماران جمع آوری و از تمامی بیماران سونوگرافی به عمل آمد و در صورت عدم مشاهده سنگ تحت سی تی اسکن شکم و لگن قرار گرفتند. بر اساس نتیجه سی تی اسکن بیماران به دو گروه اصلی سنگ حالب دفع شده یا سنگ زیر 5 میلیمتر و سنگ حالب بیشتر یا مساوی 5 میلیمتر تقسیم شدند. در نهایت با آنالیز اطلاعات اخذ شده، امکان افتراق بیمارانی که سنگ کوچک قابل دفع دارند یا سنگ خود را دفع کرده اند و کسانی که سنگ بزرگ نیازمند مداخله دارند، بر اساس شرح حال و سونوگرافی بررسی شد.
یافته ها: در میان تمامی متغیرهای بررسی شده تنها چهار مورد از آنها با وجود و سایز سنگ حالب و احتمال دفع شدن خود به خودآن، ارتباط قابل قبول داشتند. این متغیرها شامل سابقه قبلی سنگ ادراری (0/05=p)، علائم تحریکی ادراری (0/001=p)، وجود هماچوری ماکروسکوپیک (0/049=p) و شدت هیدرونفروز (0/029=p) می‫باشند.
 نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، سابقه قبلی سنگ، علائم تحریکی ادراری، وجود هماچوری گروس (خونریزی آشکار) و وجود هیدرونفروز در سونوگرافی، بسیار به نفع سنگهای حالب بزرگتر از 5 میلیمتر با احتمال دفع کم می‫باشد و انجام سی‫تی‫اسکن هم جهت تعیین دقیق محل و هم بررسی نیازبه درمان تهاجمی توصیه می‫شود.
 

---

زمینه و هدف: سرطان کولورکتال یکی از شایع‫ترین عوامل سرطان در دنیا است. توجه زیادی روی مکمل‫های غذایی که می‫توانند فلور روده را به عنوان عوامل پیشگیری‫کننده از سرطان کولون تغییر دهند، متمرکز است. طبق تحقیقات انجام‫شده، باکتری‫های تولید کننده لاکتیک اسید موجود در مواد غذایی به صورت بالقوه قادر به القای آپوپتوز هستند. در این زمینه بیشترین بررسی روی جنس لاکتوباسیلوس بوده است. طی این پروژه، فعالیت سمیت سلولی متابولیت‫های حاصل از لاکتوباسیل‫های جداسازی‫شده از پنیرهای سنتی آذربایجان بر روی سلول‫های سرطان کلورکتال HCT116 مورد بررسی قرار گرفت.
روش کار: در این مطالعه تحلیلی، نمونه های پنیرهای سنتی لیقوان و کوزه منطقه آذربایجان جمع آوری و از محیط کشت MRS  برای جداسازی لاکتوباسیل ها استفاده شد. جدایه‫ها پس از شناسایی بیوشیمیایی و مولکولی، جهت تولید متابولیت و جداسازی مایع رویی در محیط MRS مایع کشت داده شدند. اثر مهاری مایع رویی حاصل از جدایه ها روی سلول‫های سرطانی HCT116 توسط میکروسکوپ و همچنین تست MTT بررسی گردید.
یافته ها: در این بررسی تعداد 3 جدایه از پنیر لیقوان و 16 جدایه از پنیر کوزه جداسازی شد. نتایج بررسی فعالیت ضدسرطانی نشان داد که مایع رویی جدایه های CT2 و JTa1 اثر ضدسرطانی قابل توجه روی سلول‫های سرطانی HCT116 داشتند (05/0˂p). شناسایی جدایه های CT2 و JTa1به ترتیب وجود 99 و 96 درصد شباهت با لاکتوباسیلوس برویس را نشان دادند.
نتیجه گیری: لاکتوباسیل‫های موجود در لبنیات سنتی آذربایجان از نظر خواص ضدسرطانی از ارزش قابل توجهی برخوردار هستند.
 

---

زمینه و هدف: آزاتیوپرین دارویی با کاربرد وسیع در درمان بیماری‫های خودایمنی است که بر عملکرد و ساختار بافتی کلیه دارای اثرات منفی می‫باشد. لذا با توجه به اثرات محافظتی زنجبیل در برابر نفروتوکسین‫های مختلف مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر عصاره زنجبیل بر تغییرات کلیوی ناشی از مصرف آزاتیوپرین در موش‫های صحرایی صورت گرفت.
روش کار: در این مطالعه تجربی از 56 سرموش صحرایی ماده بالغ که به 7 گروه شامل کنترل، شاهد و 5 دسته تجربی دریافت کننده آزاتیوپرین (mg/kg50)، زنجبیل mg/kg 200، آزاتیوپرین به همراه زنجبیل با دوزهای mg/kg 200 و 100،50 تقسیم شدند. در این بررسی زنجبیل به صورت گاواژ و آزاتیوپرین به صورت درون صفاقی و برای مدت 21 روز تجویزشدند. در پایان سطح سرمی اوره، اسید اوریک و کراتینین اندازه گیری و ساختاربافتی کلیه های حیوانات بررسی گردید. نتایج از طریق آزمون‫های ANOVA و دانکن در سطح معناداری 0/05 ≤ pآنالیز شدند.
یافته ها: نتایج نشان داد آزاتیوپرین باعث تخریب ساختار بافتی همراه با نکروزه شدن سلولی، تخریب توبولی، کوچک شدن گلومرول‫ها، بزرگ شدن فضای ادراری، پرخونی و ارتشاح سلول‫های آماسی در بافت کلیه و همچنین افزایش سطح سرمی اوره و اسیداوریک وکراتینین در سطح 0/05 ≤ pمی‫شود، در حالی‫که مصرف همزمان زنجبیل با آزاتیوپرین باعث کاهش معنادار میزان سرمی اوره، اسیداوریک وکراتینین و بهبود ساختاربافتی کلیه در مقایسه با گروه آزاتیوپرین می‫گردد.
نتیجه گیری: داده‫های این مطالعه نشان دادکه زنجبیل به واسطه خواص آنتی اکسیدانی خود توانسته با مهار رادیکال‫های آزاد تولید شده توسط آزاتیوپرین، بر بافت کلیه اثر محافظتی داشته باشد واز شدت آثار تخریبی آزاتیوپرین بر بافت و عملکرد کلیه ها بکاهد.
 

---

زمینه و هدف: مطالعات متعددی نشان داده اند که پنتوکسی فیلین دارای اثر آنتی اکسیدان و ضدالتهاب می‫باشد. اثرات محافظتی پنتوکسی فیلین در بیماری‫های خودایمن نشان داده شده است. هدف از این مطالعه بررسی اثرات پنتوکسی فیلین بر هیستوپاتولوژی پانکراس در موش‫های دیابتی شده بود.
روش کار: دیابت بوسیله چندین دوز متوالی و کم استرپتوزوتوسین (STZ) در موش‫های سوری نر نژادC57BL/6 القا شد (mg/kg/day40، 5 روز متوالی). بعد از القای دیابت، موش‫ها تحت درمان با پنتوکسی فیلین به مدت 21 روز (روزانه mg/kg/day 100، داخل پریتوئن) قرار گرفتند. میزان قند خون ناشتا بیشتر از mg/dl 250 معیار دیابتیک شدن موش‫ها تلقی می‫شد. میزان تولید نیتریک اکساید در محیط کشت سلول‫های طحالی سنجیده شد. پانکراس جداسازی شده و جهت بررسی هیستوپاتولوژیک به روش هماتوکسیلین ائوزین(H&E) و گوموری آلدهید فوشین (GAF) رنگ آمیزی گردید.
یافته ها: میزان تولید نیتریک اکساید در موش‫های دیابتی درمان شده با پنتوکسی فیلین به طور قابل توجهی کاهش یافت (0/05(p<. ضمناً پنتوکسی فیلین سبب بهبود بافت پانکراس گردید. پنتوکسی فیلین سبب افزایش میانگین تعداد جزایر، قطر جزایر و تعداد سلول‫های بتا گردید (0/05<p).
نتیجه گیری: این یافته ها نشان می‫دهد که پنتوکسی فیلین ممکن است اثر درمانی بر تخریب خودایمن سلول‫های بتای پانکراس طی دیابت نوع 1 ناشی از القا توسط STZ در موش داشته باشد.
 

---

زمینه و هدف: کبد چرب غیر الکلی یکی از بیماری­های شایع است. تغذیه سالم و ورزش، برای این بیماران توصیه شده و کاسنی به دلیل اثرات محافظتی بر کبد مورد توجه می‫باشد. لذا این مطالعه با هدف بررسی اثر عصاره کاسنی با حرکت روی نوار گردان بر روی تغییرات بافتی و میزان ترانس ­آمینازهای کبدی در موش­های صحرایی مبتلا به کبد چرب غیرالکلی انجام گردید.
روش کار: در این مطالعه تجربی از 56 سر موش صحرایی نر بالغ در گروه‫های کنترل (فاقد تیمار)، شاهد (تیمار با رژیم پرچرب ml/kg10) و 5 دسته تجربی دریافت کننده رژیم پرچرب به همراه دوزهای mg/kg200 و 100 عصاره کاسنی به تنهایی و همراه با حرکت روی نوارگردان استفاده گردید. تیمارها 28 روزه و به صورت گاواژ انجام گرفت. در پایان پس از بیهوش نمودن و خونگیری از قلب حیوانات جهت اندازه گیری آنزیم‫های آسپارتات آمینوترانسفراز (AST)، آلانین آمینوترانسفراز (ALT) و الکالین فسفاتاز (ALP)، کبدآنها خارج و پس از تهیه مقاطع بافتی، نتایج حاصل از اندازه گیری آنزیم‫های کبدی توسط آزمون‫های تحلیل واریانس یک طرفه و دانکن آنالیز و معناداری اختلاف داده ها در سطح 0/05>p در نظر گرفته شد.
یافته ها: نتایج نشان داد رژیم پرچرب باعث افزایش آنزیم‫های AST، ALT و ALP در سطح 0/001>p و آسیب بافتی کبد نسبت به گروه کنترل می‫شود و تیمار با کاسنی و حرکت روی نوارگردان به تنهایی و با یکدیگر باعث کاهش معنادار آنزیم‫های فوق در سطح 0/001>p و بهبود بافت کبد نسبت به گروه تحت تیمار با رژیم پرچرب تنها می‫شود.
نتیجه گیری: نتایج نشان داد رژیم پرجرب باعث افزایش ALT، AST و ALP و آسیب بافتی کبد می‫شود و حرکت بر روی نوارگردان و عصاره کاسنی به تنهایی و همراه با هم باعث کاهش آنزیم‫های فوق و بهبود ساختار بافتی کبد می‫شود.
 

---

زمینه و هدف: ترومای شکمی یکی از شایع‫ترین علل مرگ در سنین یک تا 44 سالگی می‏باشد. ترومای شکم یکی از شایع‫ترین موارد تروما است. لاپاراتومی می‫تواند روش درمانی بکار برده شده در ترومای شکم باشد. هدف مطالعه بررسی فراوانی علل لاپاراتومی در ترومای نافذ و غیرنافذ شکمی در سال 1395 بود.
روش کار: مطالعه توصیفی حاضر بر روی پرونده‏های 120 بیماربستری به علت ترومای نافذ و غیرنافذ شکم در ییمارستان دکتر فاطمی اردبیل در سال 1395 که به روش سرشماری انتخاب شده بودند، انجام شد. معیار ورود به مطالعه شامل تشخیص ترومای شکمی در بیماران و تشخیص جراح عمومی در خصوص وجود شرایط لاپاراتومی بود. در این مطالعه متغیر‏های سن، جنس، سطح تحصیلات، نوع تروما (نافذ و غیرنافذ)، نتایج جراحی لاپاراتومی یافته ‏های فیزیکی و پاراکلینیک بیماران قبل از عمل جراحی با استفاده از چک لیست محقق ساخته جمع آوری و در قالب نرم افزار SPSS-16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‏ ها: نتایج نشان داد 80 درصد بیماران مذکر، 35 درصد مربوط به گروه سنی 29-20 سال بودند. 38/3 درصد نافذ و 61/7 درصد غیرنافذ بودند. شایع‏ترین مکانیسم‏ منجر به ترومای شکمی غیر نافذ، تصادف با اتومبیل بود (83/8%). علائم تحریک پریتوئن در 5/56 درصد از بیماران با ترومای شکمی نافذ و 62/2 درصد از بیماران ترومای غیرنافذ مشاهده شد. هیپوتانسیون در 21/7 درصد از بیماران با ترومای شکمی نافذ و 62/2 درصد از بیماران ترومای غیرنافذ مشاهده گردید. شایع‏ترین ارگان آسیب دیده در بین بیماران ترومای شکمی غیرنافذ، طحال و شایع‏ترین اندام داخل شکمی آسیب دیده در موارد ترومای نافذ روده‏ها بود. لاپاراتومی منفی در بیماران با ترومای نافذ به طور قابل توجهی بیشتر از بیماران با ترومای غیرنافذ بود (0/0001<p). 9/2 درصد از کل بیماران فوت شده بودند که میزان فوتی در بین بیماران با ترومای غیرنافذ بیشتر از بیماران با ترومای نافذ بود (0/05>p).
نتیجه‏ گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد: 1. تصادفات جاده ای و جسم نافذ به ترتیب شایع‫ترین دلایل لاپاراتومی در بیماران با ترومای نافذ و غیرنافذ بود. 2. طحال و روده کوچک به ترتیب شایع‏ترین اندام‏های داخل شکمی آسیب دیده در بیماران ترومای شکمی غیرنافذ و نافذ بود، و 3. مردان جوان مهمترین جمعیت در معرض خطر ترومای شکمی در محیط مورد مطالعه شناخته شدند.

---

زمینه و هدف: با توجه به اهمیت مطالعات مقطعی درکنترل بیماری ها،  این مطالعه با هدف بررسی شیوع اختلالات روانپزشکی در طول عمر در کودکان و نوجوانان استان اردبیل در سال 96 انجام شد.
روش کار: در این مطالعه 1035 نفر از کودکان و نوجوانان 6 تا 18 سال با استفاده از نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و با نسخه دیجیتال آزمون K-SADS از نظر اختلالات روانپزشکی مورد بررسی قرار گرفتند. 24 نوع اختلال روانپزشکی کودک و نوجوان در این مطالعه ارزیابی شدند. نمونه گیری در جمعیت عمومی و با مراجعه به درب منازل صورت گرفت. ارزیابی ها توسط روانشناسان دوره دیده انجام شد. برای اختلالات شیوع نقطه ای و شیوع فاصله ای با فاصله اطمینان 95% محاسبه گردید. تحلیل آماری داده ها با نرم افزار SPSS-22 صورت گرفت.
یافته ها: اختلال نقص توجه بیش فعالی، نافرمانی مقابله ای، شب ادراری و اضطراب جدایی چهار اختلالی هستند که بالاترین شیوع را در نمونه مورد بررسی داشتند و اختلالات سایکوز، اتیسم و پانیک کمترین شیوع را داشتند. افسردگی با 1/7درصد شیوع متوسطی بین سایر اختلالات داشت. شیوع کلی اختلالات 31/7درصد بود.
 نتیجه گیری: میزان شیوع اختلالات روانپزشکی در کودکان و نوجوانان اردبیل شیوع بالایی دارد. با توجه به این میزان شیوع، ضروری است مطالعات سبب شناسی برای اختلالاتی که شیوع بالایی دارند انجام شود و سیستم های بهداشتی برنامه های پیشگیرانه ای را برای عموم مردم طراحی و به مورد اجرا درآورند.
 

---

زمینه و هدف: اولتراسونوگرافی به عنوان بهترین روش غیر تهاجمی و ارزان قیمت در دسترس برای بررسی تغییرات ضخامت اینتیما- مدیای شریان‫های کاروتید (IMT) و برای یافتن ارتباط آن با عوامل خطر قلبی- عروقی و حوادث عروقی در مطالعات مختلف مورد استفاده قرار گرفته است. هدف این مطالعه بررسی میزان IMT در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 بر اساس شاخص‫های بالینی و آزمایشگاهی بود.
روش کار: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی تعداد 100 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 مراجعه کننده به کلینیک دیابت به طور کاملاً تصادفی انتخاب و از نظر شاخص‫های بالینی و آزمایشگاهی آترواسکلروز سیستمیک مورد بررسی قرار گرفتند. هر دو نوع IMT (TA و TB) در شش محل سیستم کاروتید توسط اولتراسونوگرافی محاسبه و شدت افزایش این دو مقدار نسبت به IMT نرمال محاسبه و ارتباط آن با شاخص‫های بالینی و آزمایشگاهی آترواسکلروز تعیین و داده های جمع آوری شده با استفاده از روش‫های آمار توصیفی در نرم افزار spss-19 تجزیه و تحلیل شدند.
یافته ها: در این مطالعه بیش از 80 درصد افراد دارای میزان IMT بالاتر از حد نرمال بودند. بین شدت افزایش IMT با متغیرهای جنس، مصرف سیگار، عدم فعالیت ورزشی منظم، دیس لیپیدمی و کیفیت نامناسب کنترل گلوکز خون ارتباط معنی‫دار و قوی وجود داشت.
نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که بیماری دیابت  و فاکتورهایی مانند عوامل جنسیت، مصرف سیگار و عدم فعالیت ورزشی منظم اثر عمده ای بر روی افزایش IMT نسبت به میزان نرمال داشته است.

---

زمینه و هدف: در سال‫های اخیر فرضیه بکارگیری انتی اندروژن ها به طور فزاینده ای در درمان آکنه خانمها مطرح شده است. یکی از این رده داروها فلوتامید است ولی شواهد قوی از اثر بخشی درمان با فلوتامید در درمان آکنه خانم ها وجود ندارد. هدف این مطالعه مقایسه اثر درمان توام «فلوتامید، سیپروترون کامپاند» با «فلوتامید، داکسی سایکلین» در آکنه نوع شدید خانم‫ها بود.
روش کار: در این مطالعه کارآزمایی بالینی،بیماران در دو گروه 30 نفره درمانی، توام «فلوتامید، سیپروترون کمپاند» با «فلوتامید، داکسی سایکلین» شرکت داده شدند و برای مدت شش ماه پیگیری شدند. هر دو گروه کلیندامایسین موضعی 1% نیز روزانه دو بار دریافت نمودند. از شمارش تعداد ضایعات، تغییرات اندیکس شدت و درجه بندی آکنه برای ارزیابی بیماران استفاده گردید. رضایتمندی بیماران نیز ارزیابی گردید.
یافته ها: میانگین سنی در گروه توام «فلوتامید، داکسی سایکلین» 4/67±19/4 و در گروه توام «فلوتامید، سیپروترون کامپاند» 3/11±19/06 بود. این اختلاف از نظر آماری معنی دارنبود. میانگین اندیکس شدت آکنه در شروع مداخله بین دو گروه با سطح معنی داری برابر 0/7 تفاوت معنی داری نداشت.میانگین اندیکس شدت آکنه در شروع درمان در گروه توام «فلوتامید، داکسی سایکلین»، از 155/4±306/07 و در انتهای درمان به 19/5±19/50 و در توام «گروه فلوتامید، سیپروترون کمپاند»، از 151/2±293/2و در انتهای درمان به 21/8±10/5 کاهش یافت. این تفاوت از نظر آماری معنی‫دار نبود.
نتیجه گیری: هر دو گروه توام درمانی، در درمان آکنه نوع شدید موثر بودند و احتمالاً بتواند جایگزینی برای درمان‫های رایج آکنه های نوع شدید باشد.     
 

---

زمینه و هدف: اگزالی پلاتین نسل سوم داروهای پلاتینی است که درمان اصلی سرطان­های کولورکتال محسوب می­شود. اگزالی پلاتین منجر به مهار تکثیر و نسخه­ برداری DNA شده و سبب آپوپتوز، نکروز در سلول­های سرطانی و سلول­های با تکثیر بالا می­شود. اگرچه اگزالی پلاتین به طور وسیع مورد استفاده قرار می­گیرد ولی اطلاعات کافی در رابطه با تاثیر آن روی ساختار تخمدان وجود ندارد. هدف از انجام این مطالعه ارزیابی خصوصیات مورفومتری تخمدان موالید 30 و 60 روزه با استفاده از تکنیک دقیق و غیرسوگیرانه استریولوژی متعاقب تجویز اگزالی پلاتین طی دوره پیرازایشی در موش سوری بود.
روش کار: در مطالعه تجربی حاضر، تعداد 32 سر موش بالغ ماده برای گروه­های درمان (قبل آبستنی، آبستنی و شیردهی) و کنترل استفاده شد. به منظور جفت گیری موش‫ها در قفس‫های جداگانه قرار گرفتند. موش­های گروه کنترل به میزان 2/0 میلی لیتر نرمال سالین را به صورت داخل صفاقی طی 21 روز قبل آبستنی، آبستنی و شیردهی دریافت کردند. گروه­های تجربی شامل گروه­های قبل آبستنی، آبستنی و شیردهی داروی اگزالی پلاتین را به میزان 3 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن 3 بار در هفته به صورت داخل صفاقی طی 21 روز به ترتیب قبل از جفت گیری، طی آبستنی و بعد از زایمان دریافت کردند. در روز 30 و60 بعد از تولد، موالید یوتانایز شده و نمونه­های تخمدان از هشت سر موالید هر گروه جهت انجام مطالعات استریولوژیکی دریافت گردید.
یافته­ها: نتایج نشان داد که در موالید 30 روزه، حجم متوسط اووسیت­ مربوط به فولیکول­های آنترال، پره­آنترال و همچنین حجم متوسط فولیکول­های آنترال در تمامی گروه­های تجربی نسبت به گروه کنترل به صورت معنی­دار کاهش یافته است (0/05< p). به علاوه در موالید 60 روزه حجم کل فولیکول­ها، حجم متوسط فولیکول‫های آنترال و همچنین حجم متوسط اووسیت مربوط به فولیکول­های آنترال در گروه­های تجربی نسبت به گروه کنترل کاهش معنی­داری را نشان داد (0/05<p ). این در حالی بود که حجم کل تخمدان، حجم کورتکس و حجم متوسط فولیکول­های پره­آنترال تنها در گروه تجربی آبستنی نسبت به گروه کنترل کاهش معنی­داری داشت (0/05< p).
نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان داد که استفاده از داروی اگزالی پلاتین منجر به القای اثرات نامطلوب بر روی خصوصیات مورفومتری تخمدان در دوره پیرازایشی خصوصاً در دوره آبستنی می­شود.

---

زمینه و هدف: اصلی ترین عامل گرداننده بیمارستان‫ها نیروهای انسانی هستند گستردگی و پیچیدگی مراکز آموزشی درمانی و ظهور بیماری‫های نو پدید بحران زا مانند کووید-19، نیاز به مدیریت مؤثر را مضاعف ساخته است. در بحران کرونا که بیمارستان‫ها در خط مقدم می‫باشند، برای مدیریت بهتر در شرایط بحرانی تدابیر خاصی لازم می‫باشد، لذا این تحقیق با اهداف شناخت عامل‫های تأثیرگذار بر تقویت مدیریت در شرایط بحرانی و مهار بحران اجرا گردید.
روش کار: نوع مطالعه Mix Method یا روش تحقیق آمیخته بود که به بصورت دو مرحله ای اجرا گردید. مرحله اول بصورت اکتشافی، در این مرحله به صورت نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 19 نفر از خبرگان دانشگاه به عنوان نمونه تحقیق و مرحله دوم بصورت کمی، تاییدی و پیمایشی، اجرا گردید. هر دو مراکز آموزشی- درمانی درگیرکووید-19 شهرستان اردبیل بعنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند و از آن‌ها تعداد 202 نفر به ‌صورت تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب و به‌صورت پیمایشی با ابزار پرسشنامه جمع‌آوری اطلاعات گردیده و برای تحلیل توصیفی داده‌ها ضمن استفاده از نرم‌افزار SPSS برای تحلیل عاملی اکتشافی و توصیف داده ها، از نرم‌افزار LISREL نیز برای تحلیل عامل تائیدی وکشف همبستگی بین عامل‫ها استفاده شد.
یافته­ ها: در این تحقیق برای تقویت مدیریت بحران 17 عامل در پنج بُعد شناسایی و مورد تأیید قرارگرفت که عبارتند از آموزش ایمنی، کنترل وخامت بحران، اعتماد به نیروی انسانی، حس آسیب­پذیری، اهمیت به سلامت جسمانی و روحی، شفافیت، عدالت، مشارکت در تصمیم گیری، اعتماد به مدیر، صداقت درکار، پیش بینی نیازها، کارانه، پاداش، از بین بردن عوامل تنش‫زا، تحقق وعده های مدیر، عادی نه‫انگاری بحران، انسجام بین بخشی. ارتباط یا همبستگی عامل‌ها با متغیرهای نهانی در حد بالایی به اثبات رسید.
نتیجه­ گیری: قبل از حادث شدن بحران کسب آمادگی از منظر مدیریت و پرورش نیروهای متعهد واقعی مخصوصاً مواقع بحرانی در مراکز درمانی با مد نظر قراردادن عامل‫های یافت شده بسیار مهم و اساسی می باشد این نیروی انسانی می‫باشد که در خط مقدم، در مبارزه با بحران کرونا و درمان بیماران طلایه دار می باشد، لذا توجه به نیروی انسانی در قالب یافته­ های این تحقیق با عامل ­ها و ابعاد رهبری، اجتماعی انگیزشی، سازمانی و چابکی به منظور تربیت نیروهای با انرژی بالا بسیار ضروری می‫باشد.
 

---

زمینه و هدف: با توجه به اهمیت تعهد حرفه‌ای در خدمات پزشکی، ارائه ابزاری مناسب جهت سنجش تعهد، رفتار حرفه‌ای ضروری است. بنابرین پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی­های روانسنجی ابزار «دیدگاه بیماران در خصوص رعایت رفتار حرفه‌ای توسط پزشکان متخصص» انجام گردیده است.
روش کار: مطالعه حاضر یک پژوهش روانسنجی است که طی چهار فاز انجام شده است. فاز اول این مطالعه بر اساس راهنمای ابزار رفتار حرفه­ای، مرور متون و جمع­آوری نظرات خبرگان، فاز دوم تعیین روایی گویه­ ها در قالب روای صوری و محتوا، فاز سوم انجام مطالعه پایلوت و فاز چهارم پایایی ابزار به دو شیوه همسانی درونی و ثبات ابزار انجام شد.
 نتایج: جهت طراحی پرسشنامه استخر 50 گویه­ای تشکیل شد. بعد از مصاحبه با جمعیت مورد مطالعه و حذف گویه­های هم‫پوشـــان تعداد گــــویه­ها به 31 آیتم تقلیل یافت. نتایج محاسبه CVR نشان داد که از مجموع 31 مورد، 13 آیتم Cutoff Point کمتر از 0/42 داشتند که حذف شدند و 18 آیتم با نمره 0/62CVR> طبق نظر تیم تحقیق باقی ماند. در مرحله روایی صوری ضریب تاثیر کمتر از 1/5 (1/5 Impact Factor<) مبنای حذف قرار گرفت، که همه گویه­ها ضریب تأثیر بالایی داشتند و در نهایت پیش‌نویس ابزار با همان 18 آیتم تایید شد. ضریب آلفای کرونباخ 0/88 و ضریب همبستگی درونی ابزار 0/93 بدست آمد که نشان از پایایی مناسب ابزار بود.
نتیجه‌گیری: براساس یافته ­های مطالعه حاضر، پرسشنامه «دیدگاه بیماران در خصوص رعایت رفتار حرفه‌ای توسط پزشکان متخصص» در جامعه ایرانی از روایی محتوا و صوری لازم و پایایی مناسب برخوردار است. مسئولین بیمارستان­ها با استفاده از این پرسشنامه می­توانند وضعیت رعایت اخلاق حرفه­ای پزشکان متخصص خود را از دیدگاه بیماران بررسی و در جهت رفع کاستی­ها اقدامات موثر را انجام دهند.
 

---

زمینه و هدف: این پژوهش به منظور بهینه سازی سیاستگذاری رشد فناوری و کاهش هزینه های مراکز رشد فناوری سلامت دانشگاه­های علوم پزشکی انجام پذیرفت. شناسایی عوامل تاثیرگذار در رشد واحدهای فناور به مراکز رشد کمک می­کند به عنوان محیط میزبان رشد فناوری به طور کارآمدتری از رشد شرکت ­های دانش بنیان و تکامل و پیشرفت کارآفرینان دارای نوآوری استفاده کنند.
روش­ کار: این مطالعه یک پژوهش کیفی بود که با استخراج داده­های کیفی از طریق مصاحبه نیمه ساخت یافته با 31 نفر از مدیران مراکز رشد و مدیران واحدهای مستقر در مراکز رشد و صاحب نظران حوزه کارآفرینی سلامت انجام یافت که مصاحبه­ ها در سه مرحله کدگذاری و مقوله­ بندی شده و مقوله­ های اصلی و فرعی شناسایی شدند.
یافته­ ها: نتایج نشان داد که برای رشد واحدهای فناور در مراکز رشد فناوری سلامت دو متغیر­های اساسی برنامه مرکز رشد و زیرساخت­ها بر روی بازده مراکز و رشد واحدها تاثیر دارند. این در حالی است که با توجه به ظرفیت­های منطقه­ ای دانشگاه­های علوم پزشکی تیپ 3 کشور عوامل برنامه­ ای رشد، مقوله­ های بیشتری را معرفی نموده و به روی زیرساخت­ها به نسبت تمرکز کمتری شده لذا برنامه رشد خوب سهم بزرگتری می­ تواند داشته باشد.
نتیجه­ گیری: این پژوهش نشان داد که از برنامه رشد و زیرساخت­های مراکز رشد فناوری سلامت در دانشگاه­های کم‫برخوردار چه مقوله­ هایی مورد انتظار است.
 

---

زمینه و هدف: همدلی بالینی یکی از صلاحیت­های بالینی دانشجویان پزشکی است و در فرایند شکل­ گیری آن عوامل متعددی نقش دارند. در این پژوهش ارتباط فرسودگی شغلی و کیفیت زندگی با همدلی بالینی در دانشجویان پزشکی مورد بررسی قرار گرفته است.
روش کار: در این مطالعه توصیفی تحلیلی سه پرسشنامه همدلی جفرسون، پرسشنامه کیفیت زندگی WHO و فرسودگی شغلی مازلاج استفاده گردید. روایی و پایایی این سه پرسشنامه در مطالعات قبلی تایید شده است. جامعه پژوهش در این مطالعه دانشجویان پزشکی مقطع کارورزی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل بوده که با روش سرشماری وارد مطالعه شدند. همچنین از آزمون­های آماری همبستگی پیرسون و اسپرمن و کای دو جهت آنالیز داده­ ها استفاده شد.
یافته­ ها: در این پژوهش از کل 130 دانشجو 128 نفر (98/4%) هر سه پرسشنامه را تکمیل کردند. نتایح نشان داد 98 درصد دانشجویان دارای فرسودگی شغلی متوسط و دو درصد دارای فرسودگی شغلی شدید بودند. در پرسشنامه کیفیت زندگی، حدود 44 درصد از دانشجویان از وضعیت سلامتی خود راضی یا خیلی راضی بودند و 33 درصد دانشجویان ناراضی یا خیلی ناراضی بودند. میانگین نمره همدلی بالینی در دانشجویان79/46 با انحراف معیار9/82 بود. همچنین بین کیفیت زندگی و فرسودگی شغلی ارتباط آماری معنی­ دار معکوسی (0/0001=p) دیده شد.
نتیجه­ گیری: با توجه به این که وضعیت دانشجویان از نظر هر سه متغیر چندان مطلوب نبود. به نظر می­رسد برنامه ­های غیر درسی برای بهبود مکانیسم­های سازگاری دانشجویان با موقعیت­های مرتبط با شغل و ارتقاء همدلی بالینی ضروری است.
 

---

زمینه و هدف: مداخلات بیهوده یا بی­ نتیجه حفظ حیات با اصول چهارگانه اخلاق پزشکی در تضاد است که نه تنها برای بیمار سودی ندارد بلکه به ضرر جامعه است. لذا این مطالعه با هدف تعیین علل ارائه درمان و مداخلات بی‌نتیجه حفظ حیات از دیدگاه ارائه‌دهندگان مراقبت در بخش‌های اعصاب و جراحی اعصاب بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شده است.
روش ­کار: پژوهش حاضر، مطالعه‌ای مقطعی توصیفی است که بر روی 64 پزشک و 72 پرستار شاغل در بیمارستان‌های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1398 انجام شده است. جهت جمع‌آوری داده‌ها، از پرسشنامه 25 گویه‌ای محقق‌ساخته استفاده شد. جهت جمع‌آوری داده‌ها از نرم افزار Spss-24 و آزمون‌های آمار توصیفی استفاده شد.
یافته­ ها: میانگین سنی پزشکان و پرستاران به ترتیب 5.1 ± 34.25 و 8.2 ± 35.12 سال بود. از نظر پزشکان و پرستاران مهم‌ترین دلایل ارائه خدمات بی‌نتیجه حفظ حیات، نداشتن مجوز و دستورالعمل قانونی، اخلاقی و شرعی برای قطع دستگاه‌های حمایت کننده زندگی و عدم احیاء در بیماران مشرف به مرگ (مراحل پایانی حیات) ذکر شده بودند.
نتیجه­ گیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که از دیدگاه پرستاران بیشترین دلایل ارائه مراقبت‌های بیهوده الزام اخلاقی و انسانی تیم درمان و مراقبت به ارائه مداخلات بی‌نتیجه حفظ حیات و از دیدگاه پزشکان نداشتن مجوز و دستورالعمل قانونی، اخلاقی و شرعی برای قطع دستگاه‌های حمایت کننده زندگی در بیماران مشرف به مرگ بوده است. برخی از علل مراقبت‌های بیهوده در این مطالعه ارائه شد که بخشی از این علل، بدون حل مسائل نظری و مطالعات کارشناسانه‌ی عملی قابل رفع نیست. تدوین دستورالعمل‌هایی برای تعریف درمان بیهوده به ویژه در مراقبت‌های پایان حیات و ارائه راه‌کارهایی جهت کنترل و مدیریت درمان و مداخلات بی‌نتیجه حفظ حیات ضروری به نظر می رسد.
 

---

 

---