---

زمینه و هدف: آسم یکی از شایع‫ترین بیماری‫های مزمن در جهان و ایران است. تحقیقات اخیر نشان‫دهنده کنترل ضعیف آسم در بیماران علیرغم دریافت درمان‫های مناسب است. هدف از این مطالعه بررسی رابطه بین شاخص های کنترل بیماری آسم با سطح تحصیلات مبتلایان به آسم بود.
روش کار: این مطالعه با طراحی مقطعی گذشته نگر روی 80 نفر از بیماران مبتلا به آسم مراجعه کننده به بیمارستان لبافی‫نژاد انجام شد. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه ESMAA: بررسی اپیدمیولوژیک در مدیریت آسم در بزرگسالان آسیای شرقی بود که جهت بررسی میزان کنترل آسم از تست کنترل آسم(ACT) و معیار طبقه بندی GINA 2016 استفاده شد و  پذیرش دارویی بیماران بر اساس مقیاس پایبندی دارویی موریسکی ارزیابی شد. جهت تحلیل داده ها برای بررسی ارتباط و مقایسه میان متغیرهای کمی از آزمون آنوا (رگرسیون و همبستگی پیرسون) و برای بررسی داده های کیفی از آزمون مربع کای کمتر از 0/5 معنی‫دار در نظر گرفته شد.
یافته ها: در این مطالعه 80 نفر با میانگین سنی 54/65 حضور داشتند که 32 نفر از آنها تحصیلات ابتدایی، 26 نفر تحصیلات متوسطه و 22 نفر تحصیلات دانشگاهی داشتند. از نظر میزان کنترل بیماری بر اساس تست کنترل آسم 52/5 درصد بیماران در وضعیت کنترل آسم و 47/5درصد بیماران در وضعیت غیرکنترل به سر می‫بردند. از نظر میزان کنترل آسم بر اساس معیار طبقه بندیGINA ، 30 درصد بیماران در وضعیت کنترل کامل، 45 درصد بیماران در وضعیت کنترل نسبی و 25 درصد بیماران در وضعیت عدم کنترل بودند. از لحاظ میزان پایبندی دارویی بیماران بر اساس مقیاس پایبندی دارویی موریسکی، 20 درصد پایبندی بالا، 40 درصد پایبندی متوسط و 40 درصد پایبندی پایین داشتند. در این مطالعه ارتباط معناداری بین میزان کنترل آسم از لحاظ ACT و سطح تحصیلات مشاهده نشد. همچنین ارتباط معناداری بین جنسیت و میزان کنترل آسم و پاییبندی به دارو وجود نداشت. به علاوه بین سطح تحصیلات و پایبندی به دارو ارتباط معناداری وجود نداشت.
نتیجه گیری: بین شاخص های کنترل آسم و سطح تحصیلات مبتلایان ارتباطی وجود ندارد. شاید عوامل دیگری بجز تحصیلات روی شاخص‫های کنترل آسم تاثیر داشته باشد که نیاز به مطالعات بیشتری است. همچنین فاکتورهای دیگری بجز تحصیلات را برای پایبندی به دارو می توان بررسی کرد.

---

زمینه و هدف: مطالعه حاضر به بررسی تاثیر ژل رویال بر سمیت ناشی از استات سرب بر پارامترهای اسپرم، سنجش هورمون‫های تولیدمثلی و بیان ژن باک در موش‫های نر کوچک آزمایشگاهی نژاد NMRI پرداخته است.
روش کار: در این بررسی، پنجاه و چهار موش نر به طور تصادفی به 9 گروه تقسیم شدند: گروه کنترل (بدون ژل رویال) (6 سر). گروه شم (10 میلی لیتر نرمال سالین) (6 سر)؛ گروه سرب (1000 ppm ، خوراکی) (6 سر)؛ گروه 4: ژل رویال (100 میلی گرم در کیلوگرم در روز، خوراکی) (6 سر)؛ گروه 5: ژل رویال (250 میلی گرم در کیلوگرم در روز، خوراکی) (6 سر)؛ گروه 6: ژل رویال (500 میلی گرم در کیلوگرم در روز، خوراکی) (6 سر)؛ گروه 7: ژل رویال (100 میلی گرم در کیلوگرم در روز، خوراکی)+ 1000 ppm سرب (6 سر)؛ گروه 8: ژل رویال (250 میلی گرم در کیلوگرم در روز، خوراکی)+ 1000 ppm سرب (6 سر) و گروه 9: ژل رویال (500 میلی گرم در کیلوگرم در روز، خوراکی)+ سرب 1000 ppm (6 سر). در روز 35، خونگیری از موش های بیهوش شده از طریق قلب برای آزمایش هورمون های جنسی و بیضه ها برای بررسی پارامترهای اسپرم و بیان ژن bak جمع آوری شد. پارامترهای اسپرم شامل تحرک، قابلیت زنده مانی، آسیب DNA و مورفولوژی و میزان سطح ظرفیت کل آنتی اکسیدان (TAC) انجام شد.
یافته ها: نتایج به دست آمده نشان داد که مصرف ژل رویال در مقایسه با موش‫های گروه کنترل، باعث افزایش معنی‫دار پارامترهای اسپرم و سطح هورمون های جنسی شد (0/05>p). همچنین درمان با استات سرب باعث کاهش معنی‫ دار در سطح هورمون‫های جنسی و کاهش قابل توجه تحرک، مورفولوژی، قدرت زنده مانی اسپرم، با افزایش درصد اسپرم‫های مرده شد (0/05>p). مصرف همزمان 250 و 500 میلی گرم بر کیلوگرم در روز ژل رویال با استات سرب توانست اثرات مضر استات سرب را بهبود بخشد و منجر به افزایش قابل توجهی در پارامترهای اسپرم و هورمون‫های جنسی و سطح کل آنتی اکسیدان (TAC) شد (0/05>p). همچنین میزان بیان ژن bak در گروه کنترل و گروه های ژل رویال به طور معنی‫داری (0/05>p) نسبت به گروه استات سرب کمتر بود.
نتیجه گیری: یافته های مطالعه حاضر نشان داد که ژل رویال اثرات محافظتی بسزایی در برابر سمیت تولیدمثلی ناشی از استات سرب در موش‫های کوچک آزمایشگاهی دارد.